تداخل افزودنی های خوراک و واکسیناسیون همواره یکی از نگرانی های پرورش دهندگان طیور است. در این مقاله قصد داریم به این مسئله در رابطه با اسیدیفایرها یا اسیدهای آلی بپردازیم. با ما همراه باشید.
تداخل اسیدیفایرها و واکسیناسیون وجود دارد؟
واکسیناسیون یکی از مهم‌ترین بخش‌های پرورش طیور صنعتی، به‌خصوص جوجه‌های گوشتی، پولت های تخم‌گذار و مادر است. اثرگذاری صحیح واکسیناسیون همواره یکی از دغدغه‌های اصلی پرورش‌دهندگان است. چراکه علاوه بر هزینه‌ی بالای واکسیناسیون، هرگونه شکست در این زمینه می‌تواند منجر به ایجاد تهدیدات جدی در بروز بیماری‌ها گردد.
در هنگام خرید افزودنی‌های خوراک، معمولاً نحوه اثرگذاری آن‌ها بر کیفیت فرایند واکسیناسیون توسط کارشناسان و تولیدکنندگان تیزبین بررسی می‌شود. در این مقاله قصد داریم به پرسشی که ممکن است در این رابطه برای اسیدیفایرها پیش آمده باشد پاسخ دهیم.
آیا اسیدیفایرها بر کیفیت واکسیناسیون اثرگذار هستند؟
اسیدیفایرها به دو نوع اسیدیفایر مایع و اسیدیفایر پودری تقسیم می‌شوند. اسیدیفایرهای مایع معمولاً به آب آشامیدنی و به طور دوره ای در مقاطع خاص اضافه می‌شوند. آن‌ها دو نقش را در تغذیه پرندگان ایفا می کنند. نخست اینکه با کاهش pH آب موجب کاهش آلودگی آب می‌شوند. نوع اثر دوم آن‌ها نیز اثرات عمومی اسیدهای آلی در پرندگان در رابطه با بهبود سلامت دستگاه گوارش و عملکرد آن است.
باید توجه داشت که این نوع اسیدیفایرها در هنگام واکسیناسیون ممکن است به سبب کاهش pH، به‌خصوص در هنگام استفاده از واکسن های آشامیدنی زنده موجب آسیب رساندن به واکسن زنده شود.
اسیدیفایرهای پودری نسل متفاوتی از افزودنی‌های اسید آلی هستند که به راحتی در خوراک پرندگان به طور مداوم قابل استفاده هستند. طبق بررسی های صورت گرفته در منابع علمی معتبر رابطه با این نوع اسیدهای آلی توسط بخش تحقیق و توسعه شرکت فرتاک، مشخص گردید نه تنها نگرانی در رابطه با تداخل آن ها با واکسیناسیون وجود ندارد، بلکه استفاده آن ها موجب تقویت دستگاه ایمنی پرنده و اثرگذاری بیشتر واکسیناسیون می گردد. همچنین در گزارش های سازمان ایمنی مواد غذایی اروپا (EFSA) هیچ اشاره ای به تداخلات اسیدهای آلی خوراکی و واکسیناسیون نشده است.
3 مکانیسم بهبود عملکرد واکسیناسیون هنگام استفاده از اسیدیفایر پودری در خوراک
کاهش رشد کپک ها
سموم قارچی یکی از عوامل اصلی تضعیف دستگاه ایمنی و قرار گرفتن پرنده در معرض خطر بالاتر ابتلا به بیماری‌ها هستند. پژوهش ها نشان داده اند حضور مایکوتوکسین ها در خوراک باعث افزایش خطر ابتلا به IBDV می‌شود.
مایکوتوکسین ها باعث کاهش توان سیستم ایمنی به علت کاهش فعالیت لنفوسیت های B و T می‌شوند. این مسئله شامل تأثیر بر عملکرد ماکروفاژ/نوتروفیل و همچنین کاهش تیتر آنتی بادی و فعالیت فاگوسیت ها پس از واکسیناسیون می‌شود. همچنین وجود مایکوتوکسین ها موجب افزایش تولید استروئیدها از غدد فوق کلیوی (فاکتورهای استرس) می‌شود که در نتیجه باعث کاهش لنفوسیت ها و افزایش نوتروفیل ها می‌شود.
مقاله و پیشنهادی: معرفی انواع مایکوتوکسین ها
افزایش نوتروفیل نشانه ی آسیب های بافتی و التهابی است. اسیدهای آلی نظیر اسید استیک و اسید پروپیونیک موجود در خوراک می توانند در پیشگیری از رشد کپک ها و تولید مایکوتوکسین ها موثر باشند. اگرچه راه مقابله با مایکوتوکسین هایی که قبل از ورود به مزرعه تولید شده اند استفاده از توکسین بایندر مناسب است.
افزایش سلامت دستگاه گوارش
دستگاه گوارش محل جذب مواد مغذی و انرژی جهت فعالیت دستگاه های مختلف بدن و رشد است. از طرف دیگر دستگاه ایمنی یکی از نخستین و حساس ترین بخش‌های بدن است که در شرایط کمبودها، اختلالات و یا مشکلات گوارشی دچار افت شدید عملکرد می‌شود.
همچنین بیش از 70 درصد سلول های دستگاه ایمنی بدن در دستگاه گوارش مستقر هستند. از سوی دیگر باکتری های فرصت طلب گرم منفی دستگاه گوارش نظیر سالمونلا، کمپلیوباکترها، کلستریدیوم ها و ای کلای که در pH بالا توان فعالیت و آسیب رسانی دارند می توانند از طریق درگیر کردن سلول های ایمنی دستگاه گوارش یا تولید اندوتوکسین ها آسیب های شدیدی را به دستگاه ایمنی وارد نمایند. در چنین شرایطی پاسخ سیستم ایمنی به واکسیناسیون نیز دچار افت عملکرد خواهد گردید.
همچنین در هنگام واکسیناسیون سایر تنش ها باید به حداقل رسیده و تامین انرژی و مواد مغذی جهت فعالیت مناسب سیستم ایمنی باید در حداکثر ممکن باشد که این کار تنها از عهده دستگاه گوارشی سالم و با بازدهی مناسب بر خواهد آمد.
در مقابل آن استفاده از اسیدیفایر موجب غالب شدن جمعیت میکروبی گرم مثبت (باکتری های مفید) می شود. باکتری های مفید جمعیت باکتری های مضر را تحت تاثیر قرار می دهند و با تولید فاکتورهای ضد التهابی و ترمیمی به سلامت دستگاه گوارش کمک می کنند. در نتیجه اسیدهای آلی با مکانیسم های متفاوتی موجب بهبود سلامت و عملکرد دستگاه گوارش می‌شوند. از جمله آن‌ها می توان به کاهش فعالیت باکتری های مضر و افزایش فعالیت باکتری های مفید، رشد و نمو بهتر پرزهای گوارشی، کاهش التهاب ها، مصرف، هضم و جذب بهتر مواد خوراک اشاره کرد.
بنابراین اسیدیفایرها، به‌خصوص فرم اسیدیفایر پودری که عملکردی مداوم، پایدار و طولانی مدت در دستگاه گوارش دارند، می توانند به ارتقا عملکرد واکسیناسیون کمک کنند.
در مطلب زیر از مجموعه سپهر ماکیان فرتاک به بررسی واکسن های ضروری طیور پرداخته ایم. برای مشاهده آن کلیک کنید.
اسیدیفایرها؛ تقویت کننده سیستم ایمنی
علاوه بر آنچه گفته شد، اسیدیفایرها به تنهایی از طریق یک سری مکانیسم ها و به طور مستقیم موجب تقویت دستگاه ایمنی می‌شوند. علت های مختلفی در این رابطه بیان شده است. یکی از این نظریه ها این است که اسیدهای آلی، واسطه های متابولیسمی انرژی بوده و به سرعت می توانند در تامین انرژی سلول های ایمنی و فعالیت های آن‌ها نقش داشته باشند.
در پژوهشی که توسط واحد تحقیق و توسعه شرکت سپهرماکیان فرتاک با همکاری دانشگاه صنعتی اصفهان انجام گردید، مشاهده شد که استفاده از اسیدیفایر پودری A-CID موجب افزایش وزن اندام های لنفی بورس فابرسیوس و تیموس می گردد. (مقاله علمی پژوهشی در دست انتشار).
در تحقیقاتی مشاهده شد که وجود اسید سیتریک موجب تقویت دستگاه ایمنی عمومی از طریق افزایش تعداد لنفوسیت ها در اندام های لنفی می‌شود. در تحقیق دیگری مشخص شد اسیدهای آلی تنظیم کننده فعالیت لنفوسیت های T هستند (که در ایمنی سلولی و واکنش های ضد التهابی نقش دارند). در نتیجه سیگنال های التهابی در هنگام واکسیناسیون آنفولانزا کاهش یافت.
در پژوهش دیگری هنگام استفاده از اسیدهای آلی در خوراک میزان تیتر ایمنوگلوبولین G و پاسخ در مقابل دوزی از گلبول قرمز گوسفندی، واکسیناسیون IBD و القا ویروس برونشیت افزایش یافت.
استفاده از اسیدیفایرهای پودری در هنگام واکسیناسیون توصیه می شود
با توجه به آنچه گفته شد، اسیدهای آلی، به خصوص به صورت پودری و نمک های آن ها نه تنها تداخلی با فرایند واکسیناسیون در مرغ ها و سایر طیور ندارند، بلکه موجب اثرگذاری بیشتر این فرایند نیز می شوند. استفاده از مقادیر مناسب اسیدیفایرها در هنگام واکسیناسیون و بروز بیماری موجب افزایش عملکرد دستگاه ایمنی می شود.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با استفاده از اسیدیفایر پودری در تغذیه طیور می توانید با کارشناسان بخش تحقیق و توسعه شرکت فرتاک در ارتباط باشید و برای اطلاع از سمینارهای علمی شرکت پیج اینستاگرام شرکت را دنبال بفرمایید.
