وبینار نقش اندازه ذرات خوراک آردی و پلت و عملکرد جوجه‌های گوشتی و تخم گذار
امروزه با اصلاح ژنتیکی صورت‌گرفته در جوجه‌های گوشتی، سرعت رشد جوجه‌های گوشتی افزایش‌یافته است. مهمترین اصل در رسیدن به رشد کارآمد بهینه‌سازی خوراک است. شکل خوراک نقش بسزایی در بهینه‌سازی خوراک دارد. باتوجه‌به افزایش قیمت نهاده‌های خوراک، نقش فرآوری و هرگونه بهینه‌سازی بهره‌وری خوراک نقش پررنگ‌تری یافته است.
پرندگان برخلاف پستانداران حجم روده (دستگاه گوارش) کوچک‌تری دارند. در دستگاه گوارش سنگدان نقش آسیاب کردن و آماده‌سازی خوراک برای هضم و جذب بهتر را فراهم می‌سازد. سنگدان‌های توسعه‌یافته موجب بهبود حرکت روده، افزایش هضم و جذب مواد غذایی در قسمت فوقانی روده و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های روده میشود.
فرآوری خوراک
اولین گام فرآوری خوراک آسیاب کردن است. آسیاب کردن موجب کاهش اندازه خوراک و افزایش سطح تأثیرگذاری آنزیم‌های گوارشی و بهبود یکنواختی خوراک میشود. اندازه ذرات به نوبه خود نقش مهمی در بهینه‌سازی بخش‌های مختلف عملکردی پرنده، سلامت دستگاه گوارش، کیفیت پلت و سود اقتصادی دارد.
فاکتورهای اثرگذار بر مصرف خوراک
فاکتورهای مختلفی از جمله بخش فیزیکی خوراک (شکل خوراک، اندازه ذرات خوراک، کیفیت خوراک و قدرت ماندگاری خوراک) در مصرف خوراک نقش بسزایی دارند.
فرم فیزیکی خوراک (آردی، پلت و کرامبل) در میزان مصرف خوراک و وزن‌گیری جوجه‌های گوشتی تأثیر مستقیمی دارد. باتوجه‌به قیمت بالاتر خوراک پلت نسبت به خوراک آردی اما این تفاوت در سود نهایی تولید واحدهای پرورشی جبران می‌گردد.
PDI خوراک
در واقع می‌توان تعریف PDI خوراک را اینکه عنوان داشت. میزانی خوراک انتظاری حفظ شده در داخل دان خوری که تبدیل به خاکه نشوند. دستگاه‌های مختلفی نظیر هولمن جهت سنجش PDI وجود دارند. حتماً باید به این نکته توجه داشته باشیم که نتایج اعلام شده از دستگاه‌های مختلف با یکدیگر معتبر نیستند. بلکه نتایج نمونه‌های مختلف از یک دستگاه با یکدیگر سنجیده و کیفیت خوراک را اعلام می‌گردد. طبق نتایج اعلام شده در تحقیقات اخیر از آنالیز خاکه پلت، میزان پروتئین نسبت به خوراک پلت تغذیه شده در دستگاه گوارش جوجه‌های گوشتی بیشتر است.
در واقع علاوه بر سطح انرژی جیره عواملی همچون خاکه پلت هم در میزان خوراک مصرفی و ضریب تبدیل نقش مؤثری دارند. تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد. حتی با تهیه خوراک با درصد مواد مغذی بیشتر ولی با PDI کمتر وزن‌گیری کمتری خواهیم داشت. در نهایت شاخص ضریب تبدیل افزایش می‌یابد. در واقع شکل فیزیکی خوراک اختلاف وزن در حدود 500 الی 600 گرمی ایجاد می‌کند.
نقش اندازه ذرات خوراک
تأثیر اندازه ذرات خوراک بر فیزیولوژی دستگاه گوارش متفاوت است. به طوری که خوراک‌هایی با اندازه ذرات بزرگتر باعث توسعه سنگدان و خوراک پلت موجب کاهش سایز سنگدان در جوجه‌های گوشتی میشود. اما تأثیری بر توسعه دستگاه گوارش ندارند.
فاکتورهای مؤثر بر کیفیت پلت:
40 درصد فرمولاسیون جیره (ترکیبات مغذی)، 15 درصد خصوصیات دای (سرعت دای، اندازه منافذ دای)، 20 درصد کاندیشن کردن(نوع کاندیشنر، رطوبت، حرارت، زمان، نرخ تولید)، 5 درصد خشک‌کردن و خنک‌کردن پلت، 20 درصد اندازه ذرات و نوع آسیاب
فرمولاسیون جیره:
به طور مثال جیره‌هایی که میزان گندم، گلوتن گندم، رطوبت، پروتئین بیشتری دارند کیفیت پلت بالاتری دارند. چربی جزو اجزای جیره است که دز 5/1 درصد مجاز است. اما نکته مهم زمان افزودن چربی در فرآوری خوراک است. به طور مثال نتیجه تحقیق نشان می‌دهد که افزودن چربی به‌صورت اسپری بعد از تولید پلت شاخص PDI را 5 واحد نسبت به زمان افزودن در میکسر ارتقا می‌دهد.
کاندیشنر
رطوبت جزوه فاکتورهای ارزان‌قیمت در تغییر کیفیت پلت است. درصد مجاز 15 الی 16 درصدی کاندیشنر توصیه است. فاکتور دیگر فشار بخار کاندیشنر و دمای بخار نیز تأثیر مستقیم دارند. زمانی که فشار بخار کم میشود درصد رطوبت خوراک افزایش‌یافته و برعکس. درواقع در فصل تابستان برای بهبود کیفیت استحکام خوراک فشار بخار را کم می‌کنند.
با افزایش زمان کاندیشنر علاوه بر بهبود کیفیت PDI قابلیت هضم خوراک نیز افزایش می‌یابد. دمای مناسب برای فراهم‌سازی فرصت ژلاتین شدن اجزای خوراک معمولاً 75 تا 78 گزارش شده است. درواقع ژلاتین شده در مدت کم کاندیشنر اتفاق نمی‌افتد و در صورت ژلاتیناسیون، در سطح دای اتفاق می‌افتد. حتماً دما کاندیشنر از حد مجاز بیشتر نشود. زیرا اسیدهای آمینه در دمای بالا غیرفعال می‌شوند.
پلت بایندرهای خوراک:
افزودنی‌هایی همچون پلت بایندرها می‌توانند شاخص پلت، سختی پلت و عملکرد جوجه‌های گوشتی را بهبود بخشند. در انتخاب نوع پلت بایندر (رسی یا آلی) توصیه میشود برای بالانس جیره از پلت بایندرهایی با حداکثر دز مصرفی 5 کیلوگرم در خوراک استفاده شود. در این صورت ظرفیت جیره برای تأمین مواد مغذی حفظ میشود.
شرایط مختلف تولید پلت (کاهش نرخ تولید با افزایش ضخامت دای و افزایش دما) منجر به بهبود کیفیت پلت و عملکرد پرنده میشود.
پیام کلی:
- فرآوری خوراک و تولید پلت باهدف سود تولید ارائه می‌گردد.
- برای دستیابی به مزایای فرآوری خوراک، باید اهمیت هر مرحله از فرآوری خوراک که می‌تواند منجربه بهبود احتمالی کیفیت خوراک می گردد به دقت بررسی شود.
- مکانیسم های مختلفی وجود دارد که مزایای خوراک پلت را نسبت به خوراک آردی نشان می دهد. اما مهمترین عامل صرفا افزایش خوراک مصرفی از طریق تسهیل مصرف خوراک است.
- جوجه های گوشتی ترجیح می دهند ذرات را براساس شکل، رنگ، اندازه و قوام انتخاب کنند. یک رژیم غذایی یکنواخت تر زمان صرف شده برای جستجو و انتخاب ذرات بزرگتر را کاهش می دهد.
- تکنولوژی تولید، فرمولاسیون و استفاده از پلت بایندر ها می تواند با بهبود فرم فیزیکی خوراک سود اقتصادی را افزایش دهد.
در انتها از شما همراه عزیز دعوت میشود با دنبال کردن صفحه اینستاگرام شرکت فرتاک از اخرین اخبار و مقالات گروه تحقیق و توسعه باخبر باشید.
