بازدید از سالن مرغ تخمگذار و بررسی نکاتی که باید به آنها توجه کرد

نکات مهم در بازدید از سالن مرغ تخمگذار یکی از سوالات مهم کارشناسان فنی و پرورش دهندگان می باشد. در این مقاله قصد داریم به آن ها بپردازیم.

نکات مهم در بازدید از سالن مرغ تخمگذار

مدیران فارم های پرورشی علاوه بر درک عوامل استرسی، اشراف کامل به رفتار طبیعی پرندگان دارند. با شناسایی رفتار های غیر طبیعی مرغ، می توان قبل از وخامت اوضاع به فکر چاره بود. ارزیابی صفات عملکردی، ظاهر مرغ، شکل مدفوع و ارزیابی رفتار کل گله یکی از ابزارهای مهم مدیریتی است. مدیران با تجربه همواره در ساعت مختلف شبانه روز طبق برنامه زمان بندی شده، در فارم های پرورشی به دنبال پاسخ گویی به سوالات مهم چه چیزی میبینم؟ علت این رفتار؟ و راحل آن؟ هستند. هدف از این مقاله افزایش وسعت دید پرورش دهندگان محترم و ارائه ایده های کاربردی با هدف بهبود عملکرد رشد در مزارع می باشد. لطفأ با ما همراه باشید.

نیاز های اولیه مرغ تخمگذار

با شناخت نیاز های اصلی و اولیه (غذا، آب، هوا، نور، فضا مناسب پرورش و استراحت) می توان مرغ سالم تری با حداقل هزینه ها پرورش داد. متناسب با نژاد و سویه، نیاز های نگهداری متفاوت است. به طور مثال؛ مرغ های قهوه ای به دلیل وزن سنگین تر به 10 درصد نیاز های نگهداری بیشتری نیازمند است. اولین فاکتور در انتخاب جوجه متناسب با ویژگی های تولیدی، رنگ پر (از رنگ تخم) می باشد.

حواس مرغ تخمگذار

مرغ به دلیل میدان دید 300 درجه ای، بینایی قوی تری نسبت به انسان دارد. مرغ ها به رنگ حساس تر بوده و قادر به دیدن جزئیات بیشتر رنگ ها از قبیل نور فلوروسنت و فرابنفش هستند. چشایی مرغ ضعیف تر از انسان است. زیرا جوانه های چشایی مرغ یک سوم انسان می باشد.

ارزیابی های اولیه سالن پرورش مرغ تخمگذار

برای پرورش اصولی و رسیدن به حداکثر عملکرد رشد، علاوه بر بررسی شاخص های فنی (درصد تخمگذاری، درصد تلفات، وزن تخم مرغ، کیفیت تخم مرغ، میزان مصرف آب، خوراک و ضریب تبدیل) حتمأ از تمام حواس پنج گانه خود جهت بررسی وضعیت مرغ و سالن پرورش استفاده شود.

به طور مثال؛ قبل از ورود به سالن، پشت در به صدای مرغ ها گوش دهید، پس از ورود با استنشاق بو و وسعت میدان دید در سالن می توان وضعیت تهویه و دمای سالن را بررسی کرد. عکس العمل پرنده نسبت به حضور افراد در سالن آنالیز شود. توجه داشته باشید زمان بررسی سالن سیستم های آب رسانی و دمای آب و دان خوری در تمام قسمت های سالن و طبقات سالن بخصوص در انتهای مسیر های انتقال بررسی شود.

متأسفانه امروزه در سالن های پرورشی به دلیل عادت به وضعیت غیرطبیعی سالن، پرورش دهندگان محترم عکس العملی نسبت به شرایط غیر عادی سالن نشان نمی دهند. مسئولین هر سالن با افزایش حساسیت خود نسبت به میدان دیدشان در سالن و مشاوره با افراد متخصص همواره حداکثر عملکرد را در سالن پرورشی خود خواهند داشت.

روند بررسی سالن

در فارم های پرورشی با دقت در اینکه چه چیزی می بینید؟ چه چیزی مشنوید؟ چه بویی حس می شود؟ و چه چیزی احساس می کنیم؟ می توان از بروز بسیاری از بیماری ها و تلفات جلوگیری کرد. درصورتی که یک رفتار طبیعی باشد مسلمأ تکرار خواهد شد. در ادامه مختصری از روند ارزیابی سالن اشاره می شود:

ارزیابی کل سالن (گوش دادن به صدا، نوع تهویه، رفتار پرنده)
تفکیک پرنده های ناسالم و معدوم سازی تلفات از گله
بررسی انفرادی پرندگان با اولویت بندی مرغ های سالم، مرغ های بیمار جوان و مرغ های بیمار بالغ
دمای و تهویه سالن
بررسی سیستم های انتقال آب و دان در کل سالن بخصوص در انتهای سالن

زمان و مکان های پرخطر در مزارع

در طول دوره پرورش همیشه زمان و یا دوره های خاصی، پرنده و پرورش دهنده متحمل استرس می شوند. به طور مثال؛

1) در زمان خوراک دهی در صورت خرابی سیستم خوراک دهی،

2) زمان ورود به مرحله تخمگذاری،

3) در فصول زمستان و یا تابستان ( شرایط تهویه نامطلوب)،

4) محل ورودی هوا (کولان هوا) در سالن یا بخش هایی از سالن که نور به طور مستقیم می تابد. در این شرایط به مرغ ها استرس بیشتری منتقل می شود. استرس عامل تضعیف سیستم ایمنی و ابتلا به بیماری های مختلف است.

رکورد برداری در مرغداری

به فرآیند جمع آوری، تفسیر و آنالیز اطلاعات به منظور ارزیابی عملکردهای رشد، رکود برداری گفته می شود. شاخص های رکود برداری به دو گروه فنی و اقتصادی تقسیم می شوند.

هدف از رکورد برداری فنی ( درصد تولید، ضریب تبدیل و…) بهبود شاخص های عملکردی و رکورد های اقتصادی در جهت کاهش هزینه های واحد تولیدی است. ثبت رکورد ها باید دائمأ در جهت بهبود عملکرد و هر4 هفته و یا به صورت روزانه، هفتگی، دوره ای و… صورت پذیرد.

اختلالات پرورشی

هر گونه اختلال در روند رشد علل بخصوص خود را دارند.

اختلالات ممکنه در سالن	علل احتمالی
تلفات بالا	نوک چینی ضعیف، نرخ تراکم بالا، بیماری و شرایط نامناسب پرورش
مصرف خوراک و آب بالا	کیفیت پایین خوراک، و تجهیزات دان خوری، بالانس نامناسب جیره، کمبود مواد مغذی
تولید تخم های بی کیفیت	عدم تأمین مناسب کلسیم خوراک، سن گله، دمای بالای سالن، مدیریت ضعیف گله
تأخیر در شروع تخمگذاری	بیماری ها، بلوغ دیررس، کاهش ساعات نوردهی، کیفیت پایین خوراک

مقاله پیشنهادی: مشکلات رایج مرغ تخمگذار

زمان ارزیابی

پرنده ها تابع عادت هایی در طول روز هستند. از این رو در بررسی فارم در یک بازه زمانی مشخص بهترین نتایج را می توان ثبت کرد. در زمان ارزیابی سالن پرورش، هر هفته از کل قسمت ها و طبقات سالن به طور متوسط 20 مرغ انتخاب و ارزیابی می شود. بازه زمانی ارزیابی هر شاخص متناسب به اطلاعات ارائه دهی متفاوت است. بررسی روند تولید در واحد های پرورش و به روز رسانی آن ها به صورت روزانه، هفتگی و دوره ای ابزار مناسبی از بررسی شاخص های فنی است.

فاکتور های ارزیابی	بازه زمانی
دمای سالن پرورش	روزانه
رطوبت سالن پرورش	روزانه
مصرف خوراک	روزانه
مصرف آب	روزانه
درصد تولید تخم مرغ	روزانه
درصد شکستگی تخم مرغ	روزانه
ارزیابی انفرادی مرغ	هفتگی
میانگین وزن تخم مرغ	هفتگی
وزن مرغ	ماهانه
ضریب تبدیل	ماهانه

اطلاعات فنی مرغ تخمگذار

معمولأ از زمان پرورش تا پیک تولید تخمگذاری درصد تلفات بیشتراست. اما به طور معمول، نباید درصد تلفات بیش از 1 درصد در ماه باشد. به طور اصولی درصد تولید بعد از شروع تخمگذاری تا پیک تولید (5 الی 10 هفته پس از تخمگذاری) به صورت هفته ای دو برابر می شود.

به طور متوسط درصد تولید تخم مرغ های بدون قابلیت فروش (شکستگی) در کل دوره 2 الی 5 درصد می باشد. سنجش وزن تخم مرغ هر هفته شاخص خوبی به عنوان سنجش میانگین وزن تخم در کل دوره است. روند مصرف خوراک در مرغ تخم گذار تا زمان پیک تولید روند افزایشی و پس از پیک روند ثابتی می باشد. میانگین ضریب تبدیل خوراک در مرغ تخمگذار 1.9 الی 2.5 است.

شکل و کیفیت پوسته تخم مرغ

هدف مرغ دار تولید تخم های بیضی شکل، صاف و تمیز است. هر گونه تغییر در کیفیت پوسته نوعی اختلال در روند تولید تخم مرغ محسوب می شود. در جدول زیر به برخی از این اختلالات ( تخم مرغ تولیدی درجه 2) و علل احتمالی آنها اشاره شده است.

اختلالات تخم مرغ	علل احتمالی
شکستگی پوسته تخم مرغ	عدم بالانس کلسیم و فسفر جیره، بیماری های عفونی، اختلالات سیسم تولید مثلی، نقض در سیستم جمع آوری و حمل و نقل
ناصاف و دانه دانه	بیماری های عفونی و یا نژاد مرغ
تخم مرغ لمبه	استرس وارده در زمان تشکیل پوسته، دمای بالا و بیماری سندرم کاهش تولید تخم
تخم های نوک شیشه ای	آلودگی اندام های تخمگذاری به مایکوپلاسما سینویه
پوسته آلوده به خون	مقعده زخمی
پوسته آلوده به مدفوع	بیماری های روده ای و ترکیبات جیره
تخم های ترک خورده و درشت	پایان دوره تخم های درشت با پوسته نازک تولید می شوند

مقاله پیشنهادی: چرا پوسته تخم مرغ میشکند؟

یکی راهکارهای موثر در بهبود کیفیت تخم مرغ استفده از افزودنی های خوراک دام و طیور می باشد. در این میان محصول ای شل فرتاک میتواند یک گزینه مناسب در این خصوص باشد.

فشار منفی در مرغداری ها

در زمان ورود به سالن، برای باز کردن سالن نیاز به نیروی بسیار زیادی باشد به معنی فشار منفی زیاد سالن است. این بدان معنی است. میزان خروجی هوا بیشتر از ورودی هوا است. کانال های تهویه اگر به صورت مرتب، تمیز و بررسی نشوند. عملکرد و ظرفیت تهویه آنها کم می یابد. پس توجه به تهویه اصولی سالن های مرغداری یکی از مهمترین مواردی است که باید پرورشدهندگان به آن توجه ویژه ای داشته باشند.

ارزیابی جوجه های یک روزه

جوجه سالم جوجه ای است که در صورت خواباندن به پشت کمتر از 3 ثانیه بر می گردد. پوشش پرها به صورت یک دست و خشک می باشد. انگشتان پا کاملا طبیعی هستند. شکم جوجه ها باید نرم باشد. شکم سفت جوجه ها از علائم اختلال در جذب کیسه زرده می باشد.چرخش گردن و مقعد برجسته و کثیف از نشانه های التهب و عفونت در جوجه های یک روزه است. مقعد برآمده و کثیف از نشانه های دوره پر استرس می باشد.