شایع‌ترین بیماری‌های باکتریایی در طیور

بیماری‌های عفونی در طیور صنعتی یکی از چالش‌های عمده در این صنعت به شمار می‌آیند که می‌توانند باعث کاهش بهره‌وری و افزایش هزینه‌های درمانی شوند. این بیماری‌ها می‌توانند به سرعت بین گله‌ها پخش شده و به خسارات اقتصادی سنگینی منجر شوند. در مقالات قبلی، شایع ترین بیماری‌های ویروسی طیور را بررسی کردیم. در این مقاله سعی داریم به برخی از مهم‌ترین بیماری‌های باکتریایی بپردازیم.

شایع ترین بیماری های ویروسی در طیور

کوریزای عفونی (Infectious Coryza)

کوریزای عفونی  یک بیماری تنفسی حاد و مسری در طیور است که توسط باکتری Haemophilus paragallinarum ایجاد می‌شود. علائم بالینی شامل کاهش فعالیت، ترشحات بینی، عطسه و تورم صورت هستند. این بیماری به‌ویژه در جوجه‌ها و مرغ‌های تخم‌گذار شایع است و می‌تواند تأثیر زیادی بر عملکرد مرغداری‌ها بگذارد.

علائم بالینی:

1. ترشحات از بینی و چشم‌ها: یکی از علائم اصلی این بیماری، ترشحات غلیظ و بدبو از بینی و چشم‌ها است. این ترشحات معمولاً مایل به سبز یا زرد هستند و می‌توانند باعث انسداد بینی شوند.
2. التهاب و تورم در صورت و گردن: پرندگان مبتلا ممکن است دچار تورم در صورت، گردن، و زیر چشم‌ها شوند. این تورم به دلیل التهاب در بافت‌های نرم صورت ایجاد می‌شود.
3. تنگی نفس و سرفه: کوریزای عفونی می‌تواند باعث بروز مشکلات تنفسی مانند تنگی نفس، سرفه‌های مکرر و عطسه شود.
4. کاهش اشتها و کاهش وزن: پرندگان مبتلا ممکن است اشتهای خود را از دست بدهند و کاهش وزن قابل توجهی را تجربه کنند.
5. کاهش تولید تخم‌مرغ: در مرغ‌های تخم‌گذار، این بیماری می‌تواند منجر به کاهش شدید در تولید تخم‌مرغ شود.

 

راه‌های انتقال:

• تماس مستقیم: این بیماری به راحتی از طریق تماس مستقیم با پرندگان مبتلا، ترشحات بینی و چشم، یا از طریق تماس با وسایل و تجهیزات آلوده منتقل می‌شود.
• هوای آلوده: ذرات هوای آلوده یا گرد و غبار حاوی باکتری می‌تواند باعث انتقال بیماری از یک پرنده به پرنده دیگر شود.
• حشرات: حشرات می‌توانند به عنوان ناقل باکتری عمل کنند و ویروس را از یک پرنده به دیگری منتقل کنند.

 

پیشگیری و درمان:

1. آنتی‌بیوتیک‌ها: درمان معمولاً با استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های مؤثر علیه Haemophilus paragallinarum انجام می‌شود. این داروها می‌توانند به کاهش عفونت و جلوگیری از عوارض کمک کنند.
2. واکسیناسیون: واکسیناسیون یکی از روش‌های پیشگیری از بیماری کوریزای عفونی است. واکسن‌های زنده یا کشته برای پیشگیری از این بیماری در دسترس هستند و به ویژه در مناطقی که بیماری شایع است توصیه می‌شود.
3. کنترل بهداشت و ضدعفونی: رعایت بهداشت مناسب در فارم‌ها و ضدعفونی کردن تجهیزات و محیط زندگی پرندگان بسیار مهم است. این اقدامات به کاهش احتمال شیوع بیماری کمک می‌کنند.
4. جداسازی پرندگان آلوده: برای جلوگیری از گسترش بیماری، باید پرندگان مبتلا از دیگر پرندگان جدا شوند و به طور جداگانه درمان شوند.

پاستورلوز طیور (وبای مرغان)

پاستورلوز طیور یا وبای مرغ‌ها یک بیماری عفونی و بسیار مسری است که توسط باکتری Pasteurella multocida  ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند پرندگان مختلف، از جمله مرغ‌ها، بوقلمون‌ها، اردک‌ها و غازها را مبتلا کند. پاستورلوز طیور به طور معمول به شکل حاد، مزمن یا تحت بالینی (بدون علائم واضح) ظاهر می‌شود و می‌تواند خسارات زیادی به صنعت طیور وارد کند.

علائم بالینی:

1. علائم تنفسی حاد: در موارد حاد، پرندگان ممکن است دچار مشکلات تنفسی شدید مانند تنگی نفس، تنفس صدادار و سرفه‌های مکرر شوند.
2. تورم و التهاب در گردن و سر: یکی از علائم بارز بیماری تورم در ناحیه گردن، صورت و زیر چشم‌ها است که به دلیل التهاب بافت‌های نرم ایجاد می‌شود.
3. اسهال خونی یا آبکی: پرندگان مبتلا به پاستورلوز ممکن است دچار اسهال آبکی و گاهی خون‌آلود شوند.
4. کاهش اشتها و کاهش وزن: پرندگان ممکن است اشتهای خود را از دست بدهند، بی‌حوصله و کم‌تحرک شوند و کاهش وزن شدیدی را تجربه کنند.
5. مرگ ناگهانی: در بسیاری از موارد، بیماری می‌تواند باعث مرگ ناگهانی پرندگان، به ویژه در موارد حاد و غیرقابل درمان، شود.
6. علائم مزمن: در موارد مزمن، علائم ممکن است کمتر مشخص باشند، اما پرندگان مبتلا همچنان کاهش تولید تخم‌مرغ و مشکلات تنفسی خواهند داشت.

 

راه‌های انتقال بیماری:

• تماس مستقیم: ویروس از طریق تماس مستقیم با پرندگان آلوده، ترشحات بینی، چشم و مدفوع منتقل می‌شود.
• حشرات و سایر ناقل‌ها: حشرات مانند پشه‌ها و مگس‌ها می‌توانند ویروس را از یک پرنده به پرنده دیگر منتقل کنند.
• تجهیزات آلوده: وسایل پرورش طیور مانند قفس‌ها، ظروف غذا و آب و لباس‌های کارگران می‌توانند منبع انتقال باکتری باشند.
• آب و غذای آلوده: استفاده از آب و غذای آلوده به باکتری نیز می‌تواند عامل انتقال بیماری باشد.

 

پیشگیری و درمان:

1. آنتی‌بیوتیک‌ها: درمان پاستورلوز طیور عمدتاً با استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های مؤثر علیه Pasteurella multocida انجام می‌شود. این داروها می‌توانند به کنترل عفونت کمک کنند و از گسترش آن جلوگیری نمایند.
2. واکسیناسیون: واکسن‌هایی برای پیشگیری از بیماری پاستورلوز طیور موجود است. این واکسن‌ها معمولاً به صورت تزریقی و در سنین خاص به پرندگان داده می‌شود.
3. کنترل بهداشتی: رعایت بهداشت محیط و ضدعفونی کردن تجهیزات و محل‌های نگهداری پرندگان بسیار مهم است. این اقدامات به جلوگیری از شیوع بیماری کمک می‌کنند.
4. جلوگیری از تماس با پرندگان آلوده: پرندگان مبتلا باید از سایر پرندگان جدا شوند تا از انتقال بیماری جلوگیری شود.
5. محافظت از استرس پرندگان: استرس یکی از عواملی است که می‌تواند باعث تشدید بیماری‌ها شود. فراهم کردن شرایط مناسب برای پرندگان از نظر تغذیه، تهویه و آرامش می‌تواند کمک کند.

بیماری های رایج در طیور و بررسی 5 مورد از مهمترین آنها

بیماری مایکو پلاسموز (Mycoplasmosis)

بیماری مایکوپلاسموز یا بیماری مزمن تنفسی مرغ (Chronic Respiratory Disease – CRD)  در طیور یک بیماری عفونی است که توسط باکتری‌های مایکوپلاسما (Mycoplasma) ایجاد می‌شود. این بیماری یکی از شایع‌ترین بیماری‌های تنفسی در مرغ‌ها، بوقلمون‌ها و سایر طیور به شمار می‌آید. از مهم‌ترین انواع این باکتری که موجب بیماری در طیور می‌شود، می‌توان به Mycoplasma gallisepticum (MG)  وMycoplasma synoviae (MS)  اشاره کرد.

               

علائم بالینی:

1. مشکلات تنفسی: علائم تنفسی در مرغ‌های مبتلا به مایکوپلاسما شایع است. این علائم شامل سرفه، عطسه، تنفس صدادار و تنگی نفس است.
2. ترشحات از بینی و چشم‌ها: یکی از علائم رایج ترشحات غلیظ و آبکی از بینی و چشم‌ها است که می‌تواند باعث انسداد بینی و مشکلات تنفسی شود.
3. کاهش اشتها و بی‌حالی: پرندگان مبتلا ممکن است دچار بی‌حالی، کاهش اشتها و کاهش وزن شوند.
4. کاهش تولید تخم‌مرغ: در مرغ‌های تخم‌گذار، بیماری مایکوپلاسما می‌تواند منجر به کاهش تولید تخم‌مرغ و کاهش کیفیت تخم‌مرغ‌ها شود.
5. التهاب مفاصل: در برخی از موارد، به خصوص درMycoplasma synoviae، التهاب مفاصل و لنگش مشاهده می‌شود.
6. مشکلات در سیستم گوارشی: این بیماری می‌تواند منجر به مشکلات گوارشی مانند اسهال شود.

 

راه‌های انتقال بیماری:

• تماس مستقیم: مایکوپلاسما از طریق تماس مستقیم با پرندگان مبتلا، ترشحات بینی و چشم‌ها، یا از طریق تماس با مواد آلوده منتقل می‌شود.
• هوای آلوده: ویروس از طریق ذرات هوای آلوده می‌تواند از یک پرنده به پرنده دیگر منتقل شود.
• حشرات: حشرات ممکن است به عنوان ناقل بیماری عمل کنند.
• تجهیزات آلوده: وسایل و تجهیزات پرورش مانند قفس‌ها، ظروف آب و غذا، لباس‌های کارگران می‌توانند موجب انتقال بیماری شوند.

 

پیشگیری و درمان:

1. آنتی‌بیوتیک‌ها: درمان بیماری مایکوپلاسما معمولاً با استفاده از آنتی‌بیوتیک‌های مؤثر علیه این باکتری‌ها، مانند تتراسایکلین و فلورفنیکول، انجام می‌شود. این داروها می‌توانند به کاهش علائم بیماری و کنترل عفونت کمک کنند.
2. واکسیناسیون : واکسیناسیون در برخی مناطق و برای برخی از انواع مایکوپلاسما، به‌ویژه Mycoplasma gallisepticum، توصیه می‌شود. در حال حاضر، واکسن‌های زنده و کشته برای مقابله با این بیماری در دسترس هستند.
3. کنترل بهداشتی: رعایت بهداشت دقیق در فارم‌های پرورش طیور، ضدعفونی کردن تجهیزات و محل‌های نگهداری پرندگان، و جلوگیری از تماس پرندگان مبتلا با سالم‌ها از اهمیت زیادی برخوردار است.
4. جلوگیری از استرس: استرس می‌تواند موجب تشدید بیماری‌ها شود. تأمین شرایط بهداشتی مناسب، تغذیه سالم، و تهویه مناسب برای کاهش استرس پرندگان اهمیت دارد.
5. قرنطینه: پرندگان جدید باید قبل از وارد شدن به گله اصلی، در قرنطینه قرار گیرند تا از انتقال بیماری جلوگیری شود.

بیماری سالمونلوز (Salmonellosis)

بیماری سالمونلوز یکی از بیماری‌های عفونی مهم در طیور است که توسط باکتری‌های جنس Salmonella ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند در انواع مختلف طیور از جمله مرغ، بوقلمون، اردک و غاز رخ دهد. سالمونلا در انسان‌ها نیز باعث مسمومیت غذایی می‌شود و به همین دلیل به عنوان یک تهدید بهداشت عمومی شناخته می‌شود. انتقال این بیماری از طیور به انسان می‌تواند از طریق مصرف تخم‌مرغ آلوده یا گوشت نپخته یا نیم‌پز طیور باشد.

سالمونلا چیست؟

 

علائم بیماری سالمونلوز در طیور:

1. اسهال: یکی از علائم رایج در طیور مبتلا به سالمونلا اسهال آبکی و زرد رنگ است.
2. کاهش فعالیت: طیور ممکن است از نظر فعالیت کم‌تحرک شوند.
3. کاهش تولید تخم‌مرغ: مرغ‌های تخم‌گذار ممکن است تولید تخم‌مرغشان کاهش یابد یا کاملاً متوقف شود.
4. دستگاه گوارش آسیب‌دیده: بیماری می‌تواند باعث التهاب در روده‌ها و معده شود.
5. مرگ و میر: در صورت عدم درمان، ممکن است درصد بالایی از طیور مبتلا به سالمونلا تلف شوند.

راه‌های انتقال:

• آلودگی به آب و خوراک: اگر خوراک یا آب مصرفی طیور آلوده به باکتری‌های سالمونلا باشد، باعث ابتلای طیور می‌شود.
• تماس با پرندگان و حیوانات دیگر: این بیماری می‌تواند از طریق تماس با حیوانات آلوده یا پرندگان وحشی منتقل شود.
• آلودگی در محیط: سطوح آلوده مانند کف قفس‌ها یا تجهیزات نگهداری طیور نیز می‌توانند عاملی برای انتشار سالمونلا باشند.

 

پیشگیری و کنترل:

1. آب و خوراک سالم: استفاده از آب و خوراک سالم و بدون آلودگی.
2. رعایت بهداشت: ضدعفونی منظم تجهیزات و قفس‌ها.
3. واکسیناسیون: در برخی مناطق، واکسیناسیون طیور علیه سالمونلا می‌تواند کمک‌کننده باشد.
4. کنترل حیوانات وحشی: جلوگیری از ورود پرندگان و حیوانات دیگر به سالن‌های طیور.
5. مراقبت از سلامت پرندگان: ارائه رژیم غذایی مناسب و مدیریت بهداشت عمومی می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی طیور کمک کند.

 

درمان:

درمان سالمونلا در طیور معمولاً با استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها صورت می‌گیرد، اما این باید تحت نظر دامپزشک انجام شود تا از ایجاد مقاومت دارویی جلوگیری شود. همچنین مدیریت بهداشت و پیشگیری از انتشار بیماری بسیار مهم است.

در نهایت، توجه به بهداشت عمومی و رعایت استانداردهای نگهداری طیور برای جلوگیری از این بیماری بسیار اهمیت دارد.

 

بیماری کولیباسیلوز (Colibacillosis)

کولیباسیلوز یک بیماری باکتریایی شایع در طیور است که توسط باکتری Escherichia coli (E. coli)  ایجاد می‌شود. این بیماری به دلیل بروز عفونت‌های ناشی ازE. coli   در دستگاه گوارش، تنفس یا سایر اندام‌های حیوانات، می‌تواند آسیب‌های جدی به تولید و سلامت طیور وارد کند.

 

علائم بیماری کولیباسیلوز در طیور:

1. اسهال آبکی: یکی از علائم اصلی، اسهال آبکی و زرد رنگ است که می‌تواند به شدت آزاردهنده باشد.
2. کاهش رشد و وزن: جوجه‌ها و مرغ‌ها ممکن است رشد کمتری داشته باشند و وزنشان به سرعت افزایش نیابد.
3. مشکلات تنفسی: در برخی موارد، این بیماری می‌تواند باعث مشکلات تنفسی مانند سرفه و نفس‌تنگی شود.
4. تورم در نواحی مختلف بدن: به خصوص در مفاصل و شکم، که می‌تواند به صورت ورم مشاهده شود.
5. تب: طیور مبتلا ممکن است تب داشته باشند و به نظر بی‌حال و کم‌تحرک شوند.
6. کاهش تولید تخم‌مرغ: در مرغ‌های تخم‌گذار، این بیماری می‌تواند باعث کاهش شدید تولید تخم‌مرغ شود.
7. مرگ و میر: در صورت عدم درمان، مرگ و میر در میان طیور مبتلا می‌تواند به سرعت افزایش یابد.

 

راه‌های انتقال کولیباسیلوز:

1. آلودگی از طریق خوراک و آب: آب و خوراک آلوده به coli می‌تواند منبع اصلی عفونت باشد.
2. تماس با محیط آلوده: تماس با سطوح، تجهیزات، یا پرندگان آلوده به باکتری می‌تواند موجب شیوع بیماری در گله‌ها شود.
3. انتقال عمودی: در برخی موارد، coli می‌تواند از مادر به جوجه‌ها منتقل شود.
4. استرس و ضعف ایمنی: در شرایط استرس‌زا مانند دماهای بسیار بالا یا پایین، ترافیک بالا یا تغذیه نامناسب، سیستم ایمنی طیور ضعیف می‌شود و احتمال ابتلا به این بیماری افزایش می‌یابد.

 

عوامل خطر کولیباسیلوز:

• شرایط بهداشتی ضعیف: سالن‌های غیر بهداشتی و آلوده به مدفوع و دیگر عوامل عفونی.
• تغذیه نامناسب: استفاده از خوراک آلوده یا ناقص که موجب ضعیف شدن سیستم ایمنی پرندگان می‌شود.
• استرس: استرس ناشی از جابه‌جایی، تراکم بالا، یا شرایط محیطی نامساعد می‌تواند باعث شیوع بیماری شود.
• مدیریت نادرست: مدیریت ضعیف در زمینه تهویه، رطوبت، دما و شرایط عمومی گله می‌تواند موجب ایجاد شرایط مساعد برای شیوع بیماری شود.

 

پیشگیری و کنترل کولیباسیلوز:

1. رعایت بهداشت و ضدعفونی محیط: ضدعفونی منظم قفس‌ها، سالن‌ها، تجهیزات و همچنین دست‌های پرورش‌دهندگان و کارکنان.
2. کیفیت خوراک و آب: استفاده از منابع سالم و بهداشتی برای آب و خوراک. آب باید تمیز و بدون آلودگی باشد.
3. کنترل استرس: فراهم آوردن شرایط محیطی مطلوب برای کاهش استرس مانند تهویه مناسب، دمای متعادل و فضای کافی.
4. واکسیناسیون: در برخی موارد، واکسیناسیون می‌تواند به پیشگیری از ابتلا به عفونت‌های coli کمک کند.
5. مدیریت گله: تقسیم مناسب تعداد پرندگان در هر سالن و جلوگیری از تراکم بیش از حد.
6. استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها: در موارد حاد، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها تحت نظر دامپزشک برای درمان عفونت‌های ناشی از coli ضروری است. اما باید از استفاده بی‌رویه و بیش از حد آنتی‌بیوتیک‌ها پرهیز شود تا از بروز مقاومت آنتی‌بیوتیکی جلوگیری شود.

 

درمان کولیباسیلوز:

درمان کولیباسیلوز معمولاً شامل استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها برای کنترل عفونت با E. coli است. در صورتی که بیماری به شدت پیشرفت کرده باشد، ممکن است نیاز به درمان‌های حمایتی مانند مایعات و مواد مغذی برای جبران کمبودها و بهبود وضعیت عمومی طیور باشد. درمان باید تحت نظر دامپزشک انجام شود.

 

کمپیلوباکتریوز (Campylobacteriosis)

کمپیلوباکتریوز یک بیماری عفونی باکتریایی است که در طیور به دلیل عفونت با باکتری‌های جنس کمپیلوباکتر ایجاد می‌شود. این بیماری معمولاً در طیور به عنوان یک بیماری دستگاه گوارش ظاهر می‌شود و ممکن است به طور مستقیم بر سلامت پرندگان و همچنین بر سلامت انسان‌ها تأثیر بگذارد، زیرا کمپیلوباکتر یکی از عوامل رایج مسمومیت غذایی در انسان‌ها است.

 

عوامل بیماری‌زا:

• باکتری عامل بیماری Campylobacter jejuni و Campylobacter coli  رایج‌ترین گونه‌های باکتری هستند که باعث کمپیلوباکتریوز در طیور می‌شوند.

علائم بیماری کمپیلوباکتریوز در طیور:

1. اسهال: یکی از علائم شایع، اسهال آبکی یا سبز رنگ است که می‌تواند شامل خون یا لخته‌های خون باشد.
2. کاهش تولید تخم‌مرغ: مرغ‌های تخم‌گذار ممکن است کاهش شدید در تولید تخم‌مرغ نشان دهند.
3. کاهش اشتها و فعالیت: طیور مبتلا معمولاً کم‌تحرک و بی‌اشتها می‌شوند.
4. تورم شکم و روده‌ها: در برخی موارد، التهاب و تورم در روده‌ها و معده دیده می‌شود.
5. مرگ و میر: در صورت پیشرفت بیماری و عدم درمان، مرگ و میر در میان طیور می‌تواند رخ دهد، به ویژه در جوجه‌ها.

 

راه‌های انتقال کمپیلوباکتریوز:

• آلودگی از طریق آب و خوراک: مصرف آب یا خوراک آلوده به باکتری‌های کمپیلوباکتر می‌تواند موجب ابتلای طیور شود.
• تماس با محیط آلوده: باکتری می‌تواند از طریق تماس با محیط آلوده به پرندگان منتقل شود. این می‌تواند شامل آلودگی در قفس‌ها، تجهیزات یا کف سالن‌ها باشد.
• تماس با پرندگان و حیوانات آلوده: پرندگان و حیوانات دیگر می‌توانند منبع آلودگی به کمپیلوباکتر باشند.
• انتقال عمودی: انتقال از مادر به جوجه‌ها نیز ممکن است اتفاق بیفتد، اگرچه این مورد کمتر شایع است.

 

عوامل خطر:

1. شرایط بهداشتی ضعیف: آلودگی محیطی و عدم رعایت اصول بهداشتی در سالن‌های پرورش، یکی از عوامل اصلی شیوع این بیماری است.
2. استرس: شرایط استرس‌زا مانند تراکم بالا، تغییرات دما، یا جابه‌جایی می‌تواند باعث ضعف سیستم ایمنی و افزایش احتمال ابتلا به بیماری شود.
3. تغذیه نامناسب: استفاده از خوراک یا آب آلوده می‌تواند نقش مهمی در انتقال بیماری داشته باشد.
4. آلودگی از حیوانات و پرندگان وحشی: تماس با پرندگان وحشی یا حیوانات آلوده می‌تواند عامل دیگری برای شیوع بیماری باشد.

 

پیشگیری و کنترل کمپیلوباکتریوز:

1. رعایت بهداشت محیط: ضدعفونی منظم قفس‌ها، سالن‌ها، تجهیزات و همچنین مدیریت بهداشت عمومی برای جلوگیری از انتشار آلودگی در گله ضروری است.
2. آب و خوراک سالم: استفاده از آب و خوراک سالم و بدون آلودگی به باکتری‌های کمپیلوباکتر برای پیشگیری از این بیماری اهمیت زیادی دارد.
3. کنترل شرایط استرس: فراهم کردن شرایط مناسب برای پرورش طیور، از جمله فضای کافی، دمای مناسب و تهویه مناسب، می‌تواند به کاهش استرس و خطر ابتلا به بیماری کمک کند.
4. واکسیناسیون: برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که واکسیناسیون ممکن است به کاهش میزان آلودگی به کمپیلوباکتر در طیور کمک کند.
5. مدیریت دقیق گله‌ها: تقسیم مناسب تعداد پرندگان در سالن‌ها و جلوگیری از تراکم بیش از حد می‌تواند خطر ابتلا به بیماری را کاهش دهد.

 

درمان کمپیلوباکتریوز:

درمان کمپیلوباکتریوز در طیور معمولاً با استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها انجام می‌شود، اگرچه مقاومت به برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها در باکتری‌های کمپیلوباکتر مشاهده شده است. برخی از آنتی‌بیوتیک‌های رایج برای درمان این بیماری شامل ترمیتوپریم، سولفامتوکسازول و کریکوزین هستند.

 

اهمیت بهداشت عمومی:

کمپیلوباکتریوز یک بیماری زئونوز است، به این معنی که می‌تواند از طیور به انسان‌ها منتقل شود. این بیماری می‌تواند باعث مسمومیت غذایی در انسان‌ها شود که علائمی همچون اسهال، تب، درد شکم و در برخی موارد عوارض جدی‌تر مانند گاستروآنتریت و عفونت‌های مفصلی ایجاد کند. مصرف گوشت یا تخم‌مرغ آلوده به کمپیلوباکتر یکی از راه‌های اصلی انتقال به انسان است.

 

بیماری انتریت نکروتیک

انتریت نکروتیک ناشی از رشد بیش از حد باکتری Clostridium perfringens  نوع A و C در روده‌های جوجه‌های گوشتی جوان و گاهی مرغ‌های تخم‌گذار است. عوامل مستعدی که فلور میکروبی روده را مختل می‌کنند، محیطی مناسب برای این رشد بیش از حد ایجاد می‌کنند؛ عفونت با Eimeria  یا برخی مواد غذایی خاص از جمله علل اصلی این بیماری هستند. این بیماری در ۵۰ درصد از حیوانات مبتلا به سرعت کشنده است. درمان آن با استفاده از آب آشامیدنی حاوی داروهای ضد میکروبی انجام می‌شود.

 

علل و عوامل مستعد:

1. عفونت با آیمریا (کوکسیدیا): این انگل باعث آسیب به روده و ایجاد شرایطی برای رشد باکتری‌های بیماری‌زا مانند Clostridium perfringens می‌شود.
2. ترکیبات غذایی خاص: تغذیه با مقادیر بالا از پروتئین‌ها و نشاسته‌ها می‌تواند به رشد بیش از حد باکتری‌ها کمک کند.
3. آنتی‌بیوتیک‌ها: مصرف بیش از حد آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن است به کاهش باکتری‌های مفید روده منجر شود، که شرایط را برای رشد باکتری‌های بیماری‌زا فراهم می‌آورد.
4. آلودگی‌های محیطی: شرایط بهداشتی ضعیف و آلودگی محیط می‌تواند عاملی برای ابتلا به این بیماری باشد.

 

علائم بیماری:

• اسهال آبکی، گاهی همراه با خون
• کاهش شدید مصرف غذا و آب
• بی‌اشتهایی
• ضعف عمومی و کسل بودن طیور
• مرگ ناگهانی در برخی موارد (تا ۵۰ درصد از موارد)

 

پیشگیری و درمان:

1. مدیریت بهداشت: حفظ شرایط بهداشتی خوب و کنترل آلودگی‌ها در محیط پرورش طیور بسیار مهم است.
2. کنترل مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها: مصرف محدود و کنترل‌شده آنتی‌بیوتیک‌ها به حفظ فلور میکروبی سالم در روده کمک می‌کند.
3. واکسن‌ها: در برخی مناطق واکسن‌هایی برای پیشگیری از این بیماری وجود دارد.
4. پروبیوتیک‌ها: افزودن پروبیوتیک‌ها به جیره غذایی می‌تواند به حفظ تعادل میکروبی در روده کمک کند.
5. درمان با داروهای ضد میکروبی: در صورت بروز بیماری، درمان با آنتی‌بیوتیک‌ها از طریق آب آشامیدنی می‌تواند مؤثر باشد.

درمان به موقع و پیشگیری از این بیماری می‌تواند از تلفات بالا جلوگیری کند و سلامت گله را حفظ کند.