ویژگی های ظاهری گاو شیری مناسب

ویژگی های ظاهری گاو شیری مناسب چیست؟ این سوالی است که معمولاً توسط کسانی که گاوهای شیری را پرورش می دهند یا قصد آغاز این کار را دارند، مطرح می شود. دامداران همواره به دنبال انتخاب بهترین گاوها در داخل گله یا خرید گاو مناسب جهت بهبود عملکرد گله ی خود در صورت نیاز هستند. پاسخ به این سوال ممکن است ساده به نظر برسد، اما بارها و بارها، دامداران به خاطر اینکه گاوی را تنها از روی ظاهر انتخاب کرده اند پیشمان شده اند. در این مقاله قصد داریم به بررسی ویژگی های یک گاو شیری مناسب از نظر ظاهری و دیگر معیارهای مهم در انتخاب آن بپردازیم.

قیمت گاو شیری مناسب چقدر است؟

قبل از اینکه به جزئیات انتخاب بهترین گاو شیری بپردازیم، باید به یک اشتباه جدی بپردازیم؛ این خطا همان قیمت گاو خریداری شده است. برخی دامداران تنها بر اساس قیمت و درشتی اندام یک گاو آن را خریداری می کنند. گاوهای ارزان قیمت به احتمال زیاد دام های پرورشی مناسبی نیستند. اما گران قیمت بودن نیز شاخصه ی مناسبی برای انتخاب گاو نیست. برخی فروشندگان نیز ممکن است از این طرز فکر سوءاستفاده کرده و قیمت‌ها را بالا می‌برند تا توجه این دسته دامداران را جلب کنند. از سوی دیگر فروشندگان گاوهای شیری معمولا دام های دارای عملکرد پایین خود را برای فروش می گذارند. بنابراین در خرید گاو شیری باید به نکات مهم تری توجه کرد.

مناسب ترین زمان برای خرید گاو شیری

مناسب ترین زمان برای خرید گاو شیری در دوران تلیسه گی یا روزهای منتهی به نخستین زایمان است. در این شرایط گاو مانند یک خودروی صفر کیلومتر یا اسب زین کرده آماده تولید است. یک تلیسه با کیفیت در صورتی که به خوبی رشد کرده باشد و در گله به طور مناسب در آینده نگهداری شود می تواند سوددهی مناسبی را برای دامدار با عمر اقتصادی بالا داشته باشد.

بهترین نژاد مناسب گاو شیری چیست؟

نژاد های برتر گاو شیری در جهان به سبب تنوع در شرایط اقلیمی و نیاز مصرف کننده متفاوت هستند. پیش از وارد شدن به این بحث پیشنهاد می کنیم مقاله 5 نژاد برتر گاو شیری را مطالعه نمایید. چرا که ویژگی های نژادهای مختلف گاو شیری در آن بررسی شده است.

آشنایی با 5 نژاد برتر گاو شیری

یک گاو شیری خوب، در همه شرایط عملکرد مشابه ندارد. تولیدکنندگان شیر برای مصرف خانگی یا پرورش به روش سنتی یا در مرتع با تولیدکنندگان تجاری نیازهای متفاوتی دارند. ساکنان مناطق خشک و نیمه خشک، گاوهای متفاوتی نسبت به ساکنان مناطق دارای بارندگی بالا انتخاب می‌کنند. در برخی از مناطق کیفیت و میزان چربی شیر تاثیری بر قیمت‌های شیر ندارد؛ بنابراین اگر هدف تولید شیر تجاری است، صرف نظر از کیفیت ترکیباتی نظیر چربی  باید به سراغ نژادی بروید که به خاطر تولید بالای شیر شناخته شده است. اما اگر هدف تهیه کره، خامه یا پنیر برای خانه است، باید گاوی را انتخاب کنید که چربی بیشتری در شیر داشته باشد.

چربی شیر و راهکار های افزایش آن در گاو شیری

گام بعدی این است که تصمیم بگیرید کدام نژاد گاو به بهترین نحو هدف های شما را برآورده می‌کند. ممکن است رنگ‌های سیاه و سفید هولشتاین فریزین یا قهوه ای یک دست براون سوئیس را ترجیح دهید، اما ممکن است این نژادها برای شرایط پرورش و آب هوایی که شما دارید مناسب نباشد. انتخاب شما باید بر اساس نژادهای مهم گاو شیری در کشور و دسترسی آن‌ها در منطقه شما باشد. پنج نژاد گاو شیری که در مقاله مذکور به آن ها اشاره شد، بر اساس اطلاعات موجود درباره تولید، باروری و طول عمر در کل جهان در صدر قرار می‌گیرند.

اما در حین انتخاب نژاد پرورشی، یکی از نکات مهمی که اغلب نادیده گرفته می‌شود، میزان آمادگی شما برای معرفی گاو جدید است. نژادهای مختلف نیازهای متفاوتی دارند و سطح آمادگی شما بسیار حائز اهمیت است. باید اطمینان حاصل کنید که نیازهای تغذیه‌ای آن‌ها در منطقه شما و با بضاعت مالی تان تأمین خواهد شد؛ زیرا سرمایه گذاری روی پرورش دام صرفا هزینه ی خرید دام نیست، بلکه نگهداری مداوم و ایجاد شرایط مناسب برای گاو نیز مهم است.

تغذیه گاو شیری پرتولید

بسیاری از آغاز کنندگان پرورش گاو شیری در این مرحله دچار مشکل می‌شوند. زیرا بدون انجام تحقیقات کافی و لازم در مورد نژاد مناسب به سراغ خرید گاو می‌روند. اگر نیازهای تغذیه‌ای و دیگر نیازهای آن‌ها تأمین شود، یک گاو شیری می‌تواند به پتانسیل ژنتیکی کامل خود دست یابد. اگر می‌توانید یک گاو شیری ممتاز خریداری کنید، بدانید که چنین گاوی نیازمند هزینه های تغذیه و مدیریت بالایی خواهد بود. از طرف دیگر، انتخاب یک گاو ارزان‌تر که با سطح مدیریت قابل فراهم شدن توسط شما سازگار باشد، منطقی‌تر است.

نکات مهم در هنگام خرید گاو شیری

حال که نوع گاوی را که مناسب شرایط محیط و سرمایه شماست انتخاب کرده‌اید، آماده خرید هستید. مجددا تاکید می شود که گاوداران فروشنده، گاوهایی را به فروش می‌گذارند که به دلیل عدم تولید کافی از گله حذف شده‌اند. گاوهایی با نقص‌های جسمی، گاوهایی که باردار نمی‌شوند، گاوهایی با مشکلات رفتاری و گاوهایی که ناقل مزمن بیماری هستند ممکن است در میان گاوهایی باشند که شما قصد خرید آن ها را دارید. بنابراین هنگام خرید گاو باید نکاتی را که در ادامه اشاره می کنیم را به دقت در نظر بگیرید. صرف نظر از نژادی که انتخاب کرده‌اید، چند قانون اساسی وجود دارد که باید هنگام خرید گاو رعایت کنید.

نکات عملی و کاربردی که باید در هنگام انتخاب گاو شیری بدانیم

ظرفیت بدنی گاو شیری مناسب
از نمای جانبی، گاوی با بدنی عمیق و بلند و دنده‌های عریض و مناسب دارای ظرفیت بدنی بزرگ محسوب می‌شود. ظرفیت بدنی بزرگ با تولید شیر بالا مرتبط است. یک گاو شیری با ظرفیت بدنی کم معمولاً تولیدکننده خوبی نیست. فک عریض نشان‌دهنده توانایی دریافت غذا و نشخوار مؤثر آن است. گاوهایی با سینه باریک معمولاً تولیدکننده‌های خوبی نیستند. همچنین اگر حداقل دو انگشت بتواند بین دنده‌های یک گاو شیری قرار گیرد، نشان‌دهنده ظرفیت خوب آن است.

شکل بدن گاو شیری مناسب

گاوهای شیری از نظر ظاهری با گاوهای گوشتی متفاوت هستند. گاوهای گوشتی دارای سر مربعی شکل، گردن و اندام حرکتی جلویی کوتاه و ضخیم هستند. در حالی که گاوهای شیری دارای بدن کشیده، لاغر و اندام های حرکتی عقبی بزرگ هستند. به طور خلاصه گاوهای شیری دارای بدن مثلثی شکل هستند که نوک مثلث سر آن هاست و پشت گاو ضلع عمودی مثلث می باشد.  کتف ها و لگن یک گاو شیری باید تیز و بیرون زده باشند. اگر از کنار نگاه کنید، مهره های پشتی باید صاف و موازی زمین باشند.

سایر ویژگی های ظاهری

چشم های گاو باید سالم، براق و باز باشند. دیدن لکه یا خماری در چشم ممکن است نشانه عدم سلامت دام باشد. دهان گاو باید خالی از کف یا بزاق آویزان باشد. دم گاو باید نرم و در حال حرکت باشد. باید به مشخصات نژادی هر گاو نیز دقت نمود. به عنوان مثال در گاوهای نژاد هلشتاین مچ پا و انتهای دم رنگ سفید دارد و اگر غیر از این باشد گاو دارای ناخالصی است.

شکل مناسب پستان در گاو شیری

اولویت اصلی شما باید پستان گاو باشد. پستان باید نرم، با بافت ابریشمی و به شکل کیسه‌ای باشد. وقتی از کنار به آن نگاه می‌کنید، نباید زیر مچ پای گاو آویزان باشد، بلکه باید نزدیک به بدن قرار گیرد تا ظاهری منسجم داشته باشد و به‌طور آزادانه و شل نچرخد. پستان باید پر و محکم باشد و هیچ‌گونه نقاط سخت، قرمزی یا ورم نداشته باشد. رباط مرکزی نگهدارنده باید قوی و به‌خوبی به بدن گاو متصل باشد. به یاد داشته باشید که یک پستان بزرگ همیشه نشانه گاو تولیدکننده خوبی نیست.

در گاوهای شیری پرتولید رگ های اطراف پستان باید پیچ خورد مانند فنر باشند و دارای ضخامت مناسب باشند.

شکل قرارگیری سر پستان‌ها نیز اهمیت زیادی دارد. پستان‌ها باید متناسب، با اندازه متوسط و در مرکز هر ربع پستان قرار داشته باشند. از سر پستان پستان‌های بزرگ یا کوچک اجتناب کنید. چرا که در شیردوشی با مشکل مواجه می شوید. توجه داشته باشید که پستان‌های گاوهای مسن‌تر معمولاً پرتر از گاوهای جوان‌تر به نظر می‌رسند. ممکن است در یک گاو برخی از پستان ها از کار افتاده یا اصطلاحا کور باشند. پستانی که کار نمی‌کند، بسیار کوچکتر از سایر پستان‌ها به نظر می‌رسد. به طور کلی سرپسانک های گاو باید در حالت عادی به طور عمودی به سمت زمین باشند و شکل سرپستان هایی که به سمت بیرون یا بیش از حد به داخل هستند مطلوب نیستند.

ورم پستان یک مشکل شایع در اکثر مزارع پرورش گاوهای شیری پردتولید است. بررسی کنید که آیا مزرعه‌ای که قصد خرید از آن را دارید، با مشکل ورم پستان به صورت فراگیر مواجه بوده و دامدار چه اقداماتی برای کنترل آن انجام داده است. با این کار از ورود یک ناقل مزمن به مزرعه خودداری کنید.

شکل مناسب پاها در گاوهای شیری

داشتن اندام حرکتی سالم در گاو اهمیت دارد. زیرا گاوها ممکن است مجبور باشند مسافت‌های طولانی برای رسیدن به شیردوشی یا محل مصرف خوراک راه بروند، در حالی که وزن پستان مملو از شیر و یا گوساله ای که آبستن هستند نیز وجود دارد.

از نمای جلو و پشت پاهای گاو باید موازی و عمود بر زمین باشند. استخوان پاها باید ضخیم و خوش فرم باشند. پاهای ضربدری، رو به بیرون و یا نا موزون مطلوب نیستند. از نمای جانبی، پای عقبی باید کمی به شکل هلالی باشد و مچ پا باید دارای شیب تند باشد. هر گاوی که نتواند به راحتی بایستد یا راه برود، حتی اگر بهترین پستان دنیا را داشته باشد، به هیچ وجه مناسب نیست. پاهای گاو باید سالم و بدون نقص باشند و او باید بدون نشانه‌ای از لنگش راه برود.

لنگش در گله گاوهای شیری

مراقبت آسان

مدیریت، خلق و خو، سلامت

از خرید گاوهایی با مشکلات خلق و خو خودداری کنید. گاو باید دارای طبعی آرام و رام باشد. اگر برای خرید گاو به داخل محل پرورش آن رفته اید به رفتار افرادی که در اطراف آن گاو کار می‌کنند دقت کنید؛ این کار می‌تواند اطلاعات زیادی به شما بدهد.

بسیاری از گاوهای دارای بیماری‌های مزمن علائمی را از خود نشان می‌دهند، اما برخی دیگر هیچ نشانه‌ای ندارند. اگر گاو بسیار لاغر و با پوشش زبر باشد، ممکن است فقط نیاز به ضد انگل و تغذیه مناسب داشته باشد. یا ممکن است به یکی از چندین بیماری غیرکشنده مبتلا باشد که در این صورت احتمالاً هرگز بهتر نخواهد شد و ممکن است سایر دام‌های شما را نیز آلوده کند. از دامپزشک معتمد خود بخواهید که یک معاینه سلامت برای گاو مناسب انجام دهد.

سوابق تولید و آبستنی

دامداران گاوهایی را که شیر کمتری تولید می‌کنند، حذف می‌کنند. اگر در این زمینه شک دارید، از آن‌ها بخواهید سوابق را نشان دهند. تأیید کنید که مقدار شیری که روزانه تولید می‌شود، معقول است. همچنین مقدار شیری که در دوره‌های اوج شیردهی تولید می‌شود و تعداد روزهایی که گاو در حال تولید شیر است را یادداشت کنید. دوره شیردهی توصیه‌شده برای یک گاو شیری معمولاً ۳۰۵ روز است.

اگر گاو هنوز باردار نیست، بهتر است هرچه سریع‌تر آن را به شیوه تلقیح و مصنوعی و با مشاوره یک کارشناس خبره در زمینه اصلاح نژاد باردار کنید تا بتوانید شیر آن را دریافت کنید. دامپزشک باید بارداری را تأیید کند. تاریخچه تلقیح باید نشان‌دهنده میانگین ۳۸۰ روز فاصله بین زایمان‌ها باشد. این بدان معناست که یک گاو باید حداکثر در عرض 90 روز باردار شده باشد. اگر گاو در زمان مناسب جفت‌گیری نکرده است، دلیل آن را بررسی کنید؛ ممکن است مشکلات جدی وجود داشته باشد.

علت ناباروری در گاو شیری، بررسی علل و راه حل های آن

شجره نامه گاو

ظرفیت ژنتیکی یک گله گاو شیری، یکی از مهمترین سرمایه های یک گاودار است. زیرا تجهیزات و تاسیسات را می توان با هزینه ای قابل قبول اصلاح کرد، اما اگر گله دچار افت ظرفیت ژنتیکی شده باشد، اصلاح آن بسیار هزینه بر و در برخی مواقع بسیار دشوار و زمان بر است و چه بسا یک گله ی بزرگ به دلیل فقدان برنامه ریزی مناسب برای اصلاح نژاد به سوی ورشکستگی برود.

معمولا گاوهای شیری در گاوداری های صنعتی دارای پلاک گذاری، شجره نامه شامل اسپرم های مورد استفاده برای تلقیح خود و اجداد مادری و ارزش زنتیکی محاسبه شده است. از فروشنده بخواهید این اطلاعات را در اختیار شما قرار دهد.