افزایش سلامت گوساله های شیرخوار می تواند کمک شایان توجهی را به بازدهی اقتصادی گاوداری در کوتاه مدت و دراز مدت نماید. گوساله های نوزاد پس از تولد به علت ایجاد تغییر ناگهانی در محیط و جدا شدن از مادر، متحمل تنش های فراوانی می شوند. نگهداری مناسب گوساله می تواند آن ها را کمتر با این چالش ها مواجه سازد و یا سبب تقویت آنان در برابر آن ها شود. در این وبینار به نکات قابل توجه در پرورش گوساله های شیرخوار از منظر تحقیقات علمی روز دنیا بررسی می شود. توصیه می شود جهت مشاهده جداول و دریافت توضیحات کامل، فیلم وبینار را تماشا نمایید. در ادامه خلاصه ای از بخش هایی از این وبینار جهت آشنایی بیشتر آورده شده است.
راهکارهای افزایش سلامت و کاهش بیماری های گوساله های شیرخوار + فیلم وبینار
عنوان وبینار: عملکرد و سلامت گوساله های نوزاد؛ چالش ها و راهکارها
سخنران: دکتر حسین جهانی عزیز آبادی، عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان
مدت زمان: 1ساعت و 42 دقیقه
چالش های اصلی دوره پرورش گوساله های شیرخوارعبارتند از ایمنی و سلامت و توسعه شکمبه، که عوامل محیطی و تغذیه ای متنوعی در آن نقش دارند. عواملی مانند بستر، سیستم ایمنی و رشد شکمبه تعیین کننده نتیجه پرورش گوساله هستند.
استانداردهای پرورش موفقیت آمیز گوساله
عدم موفقیت در ایجاد ایمنی غیر فعال، نرخ مرگ و میر قبل از شیرگیری، نرخ پنومونی قبل از شیرگیری، نرخ اسهال قبل از شیرگیری پارامترهایی هستند که در این وبینار به حدود استاندارد هریک از آن ها اشاره شده است.
بیشترین نرخ اسهال گوساله ها مربوط به دو هفته اول است. درگیری بالا با بیماری اسهال در در هفته اول به علت کیفیت آغوز می باشد. چرا که آغوز یا شیر انتقالی دارای سطوح بالایی از ایمونوگلوبولین ها و آنتی اکسیدان ها می باشد.
از هفته سوم به بعد عمده درگیری گوساله ها با بیماری های مرتبط با ریه که به آن پنومونی می گویند، می باشد. در هنگام قطع شیر نیز به دلیل تغییرات ایجاد شده در تغذیه، جا به جایی و ورود به محیط جمعی از باکس های انفرادی، معمولا حساسیت به پنومونی بالا است. لذا در این زمان های بحرانی باید توجه بیشتری را به گوساله ها نمود.
اهمیت بستر گوساله ها
اهمیت بستر در سلامت گوساله بسیار زیاد است. اسکور یا امتیاز بستر از جمله مواردی است که باید پرورش دهندگان گوساله به آن توجه داشته باشند. اما به دلیل قیمت بالای کاه و کلش، متاسفانه بسیاری از دامداران بستر مناسبی را با استفاده از آن ها فراهم نمی کنند. اسکور بستر به معنی میزان ضخامت آن است. در بخشی از این وبینار، انواع اسکور بستر و ویژگی های بستر مناسب توضیح داده شده است.
در مطالعات، نشان داده شده است که هرچقدر اسکور بستر بالاتر باشد، میزان آلودگی دستگاه تنفس آن کمتر خواهد بود. اهمیت بستر، به ویژه در گوساله های یک روزه دارای اهمیت بیشتری است. چرا که گوساله در مقطع بسیار آسیب پذیری قرار دارد. همانگونه که اتصالات بین سلولی در سطح روده جهت دریافت ایمونوگلوبولین ها باز است، شانس ورود عوامل بیماری زا نیز افزایش می یابد. بنابراین نیاز است به بستر نگهداری گوساله ها توجه نمود و از تجمع فضولات در آن جلوگیری نمود. چرا که عوامل بیماری زا به راحتی در آن رشد می نمایند.
ایمنی بدن گوساله
ایمنی غیر فعال و اهمیت مصرف آغوز در گوساله
ایمنی غیر فعال در گوساله از طریق ایمونوگلوبولین های آغوز، که ساختارهای پروتئینی مقابله کننده با عفونت ها هستند، در روزهای اولیه به بدن منتقل می شود. در نشخوارکنندگان بر خلاف تک معده ای ها ایمنونوگلوبولین ها از طریق جفت به جنین منتقل نمی شوند و این امر باید به از طریق شیر انجام گیرد. میزان ایمونوگلوبولین ها در آغوز بسیار بالا است. همچنین گوساله در روزهای اولیه به دلیل وجود فواصل بین سلولی در روده قادر به جذب آن ها است. اما پس از گذشت چند ساعت، این فواصل بسته شده و گوساله قادر به جذب ایمنی غیر فعال از طریق آغوز نمی باشد. گوساله باید به میزان 10 درصد وزن بدن خود (4 کیلوگرم) در دو وعده آغوز مصرف نماید. گوساله در بدو تولد باید 2 کیلوگرم و تا 4 ساعت بعدی باید 2 لیتر دیگر مصرف شود. اگرچه در هنگام تعیین میزان آغوز مصرفی باید به سطح ایمونوگلوبولین آغوز توجه نمود. میزان ایمونوگلوبولین مناسب آغوز، 6 درصد است که 80 درصد آن ایمونوگلوبولین G می باشد. هر گوساله باید 150 الی 200 گرم ایمونوگلوبولین جی دریافت نماید. ایمونوگلوبولین G یکی از مهمترین فاکتورها در ایجاد ایمنی غیر فعال است. مطالعات نشان داده اند هرچقدر میزان ایمونوگلوبولین G کاهش پیدا کند، وقوع بیماری ها و مرگ و میر گوساله افزایش می یابد. میزان ایمونوگلوبولین را می توان به وسیله آغوز سنج اندازه گیری نمود. میزان ایمونوگلوبولین ها در شیر تحت تاثیر سلامت مادر و شکم زایش می باشد. گاوهای سالم تر و بالاتر از شکم اول میزان ایمونوگلوبولین بیشتری را در شیر خود دارند.
بنابراین در روز اول گوساله می بایست سطح قابل توجهی از آغوز را مصرف نماید. آغوز علاوه بر ایمونوگلوبولین بالا، دارای میزان بالاتری از چربی، پروتئین، مواد معدنی و ویتامین است تا نیازهای تغذیه ای بهتر تامین گردد.
ایمنی فعال در گوساله
ایمنی فعال توسط همان سلول های ایمنی بدن گوساله که لنفوسیت های آن هستند ایجاد می شود. در گوساله شیرخوار، بر خلاف ایمنی غیر فعال پس از یک روزگی به تدریج کاهش می یابد. اما سیستم ایمنی فعال بدن پس از دو هفتگی شروع به شکل گیری و فعالیت بیشتر می کند. بنابراین فاصله بین ایمنی ایجاد شده توسط آغوز و ایمنی فعال، دوره ای بحرانی و پرخطر برای گوساله است. باید در این دوره زمانی توجه بالاتری به بهداشت و تقویت گوساله نمود.چرا که شکل گیری سریع تر ایمنی فعال می تواند در کاهش خطر بروز بیماری کمک کند.
شیر انتقالی گاو چیست؟
پس از اولین شیردوشی که در آن آغوز به دست می آید، مواد مغذی و ایمونوگلوبولین های شیر به تدریج کاهش می یابند و آنالیز شیر به شیر تولیدی روزانه نزدیک می شود. به این نوع شیر، شیر انتقالی گاو می گویند. توصیه می شود پس از روز اول نیز گوساله با شیر انتقالی را مصرف نماید. با وجود اینکه قدرت جذب ایمونوگلوبولین ها بسیار کاهش می یابد، اما غلظت دیگر مواد مغذی و فاکتورهای ناشناخته رشد بالاتر خواهد بود. همچنین در داخل لوله گوارشی ایمونوگلوبولین ها اثرگذار هستند.
میزان مصرف شیر روزانه گوساله
میزان مصرف شیر روزانه یک گوساله شیرخوار، بستگی به عوامل مختلفی دارد. شیر گوساله باید دارای کیفیت و مواد مغذی مناسب باشد. میزان مصرف شیر بستگی به کیفیت شیر و وزن گوساله دارد. میزان شیر نباید بیش از حد باشد. چرا که موجب ایجاد اسهال در گوساله می شود. شرایط آب و هوایی و تنش های محیطی نیز در میزان مصرف شیر توسط گوساله اثرگذار هستند.
در پایان پیشنهاد می شود جهت دریافت توضیحات و جزئیات بیشتر، فیلم وبینار را ملاحظه نمایید.
مقاله پیشنهادی جهت مطالعه بیشتر: استارتر گوساله با کیفیت و خوشخوراک چه ویژگی هایی دارد؟