بیماری آسیت چیست و چه تاثیراتی در سلامت طیور میگذارد؟ راه کارهای مقابله با آسیت چیست؟ در این مقاله به بررسی آسیت و نقش اسیدی فایر ها در کنترل آن میپردازیم. با ما همراه باشید.
اسیدیفایرها چگونه بیماری آسیت را کاهش می‌دهند؟
بیماری آسیت یکی از بزرگ‌ترین مشکلات تولیدکنندگان مرغ گوشتی در سراسر جهان است. با این حال می توان با بهره گیری از استراتژی‌های پرورشی مناسب از جمله استفاده از افزودنی ها مانند اسیدیفایر این عارضه را کاهش داد.
زیان صنعت مرغ گوشتی در سراسر جهان به دلیل مرگ و میر ناشی از بیماری آسیت بیش از 500 میلیارد دلار در سال تخمین زده می شود. در سال های اخیر نیز با توجه به رشد سریعتر سویه های گوشتی، سندرم آسیت در گله های گوشتی به سرعت به یکی از علل اصلی مرگ و میر، حذف لاشه و کاهش کیفیت آن در سراسر جهان تبدیل شده است.
چگونه می توان بیماری آسیت را به حداقل رساند؟
بیماری آسیت را با استراتژی‌های مدیریتی و تغذیه ای می توان به حداقل رساند. بهبود تهویه، بهداشت، تغذیه و استفاده از افزودنی ها نظیر اسیدیفایر می‌تواند در کنترل آسیت موثر باشد؛ اما پیش از هرچیز تصمیم داریم بررسی کنیم بیماری آسیت چیست و چه علائمی دارد؟
بیماری یا سندرم آسیت چیست؟
سندرم آسیت نوعی نارسایی قلبی است که عمدتا در جوجه های گوشتی جوان که رشد سریعی دارند دیده می شود. اصطلاح آسیت در واقع به تجمع مایع در حفره شکمی گفته می شود که نام دیگر آن آب آوردگی شکم است.
این بیماری همچنین به عنوان سندرم فشار خون ریوی شناخته می شود. بیماری آسیت بیشتر در سنین 4-5 هفتگی تشخیص داده شده و بروز می کند.
در مزارع اصلاح نژاد مرغ گوشتی نیز مرگ و میر ناشی از آسیت در لاین های والد نر که دارای قابلیت رشد سریع تر و ذخیره عضلانی بالاتری نسبت به لاین های ماده بیشتر رخ می دهد.
مقاله پیشنهادی: آسیت یا آب‌آوردگی شکم در مرغ های گوشتی
آسیب شناسی و علت شناسی سندرم آسیت
سندرم آسیت با فشار خون بالا و غیر طبیعی بین قلب و ریه ها (فشار خون ریوی) همراه است که منجر به نارسایی قلبی، افزایش فشار خون در سیاهرگ ها و تجمع بیش از حد مایع در کبد می شود که این مایع به حفره ی شکمی بدن نشت می کند و آسیت را ایجاد می کند.
علائم بیماری آسیت چیست؟
رشد ضعیف پرنده، تورم یا گشاد شدن شکم، تنفس سریع، تنگی نفس همراه با صدا، سیانوز (تغییر رنگ آبی پوست) به ویژه در اطراف شانه و بافت ماهیچه ای.
عوامل ایجاد کننده آسیت چیست؟
در گذشته ژنتیک عامل اصلی ایجاد کننده ی آسیت در گله های طیور شناخته می شد. با این حال، امروزه شرکت های اصلاح نژاد سویه های گوشتی مقاومت ژنتیکی بالایی را در برابر این سندرم ایجاد کرده اند.
عوامل محیطی شامل (دمای محیط، ارتفاعات بالا، تراک انبار، کیفیت هوا)، عوامل تغذیه ای (تراکم جیره، نوع تغذیه، استفاده از خوراک پلت یا مش)، عوامل بهداشتی (بهداشت خوراک، بهداشت محیط) و عوامل ژنتیکی در ایجاد این بیماری متابولیکی نقش دارند.
درمان و پیشگیری بیماری آسیت چگونه است؟
در مرحله ی اول پیدا کردن عوامل ایجاد کننده ی بروز آسیت در مرغداری بسیار مهم است. در آسیت هایی که در اثر عوامل ژنتیکی ایجاد می شوند، با محدودیت خوراک یا استفاده از خوراک مش به جای پلت ممکن است اثر بیماری کاهش پیدا کند.
پرندگانی که جثه کمتری دارند، نیاز به اکسیژنشان نیز کاهش پیدا می کند و به اندام های قلب و ریه ها این امکان را می دهد که با نیاز اکسیژن پرندگان سازگاری داشته باشد.
راه کنترل همزمان آسیت و سودآوری چیست؟
با این حال باید توجه داشت کاهش مصرف خوراک در سویه های گوشتی باعث کاهش عملکرد رشد و سوددهی در جوجه ها می شود. محدودیت خوراک تنها زمانی سودمند است که بروز آسیت بسیار شدید باشد؛ بنابراین اقدامات مدیریتی نظیر بهبود تهویه، کنترل کیفیت آب و نوردهی مناسب برای کاهش بیماری آسیت و افزایش حداکثر عملکرد جوجه های گوشتی توصیه شده است.
آسیت ناشی از میکروارگانیسم ها می‌تواند بسیار رایج باشد. این نوع آسیت ممکن است مخفی یا آشکار باشد. در این هنگام استفاده از افزودنی های خوراک حاوی اسیدی فایر ها بسیار سودمند است. در ادامه به نقش آلودگی های میکروبی در بروز آسیت و نقش اسیدیفایرها در کنترل آن خواهیم پرداخت.
نقش آلودگی های میکروبی در بروز آسیت
یکی از دلایل عمده ی ایجاد کننده ی آسیت ممکن است عوامل میکروبی شامل سالمونلا، کلی فرم ها یا E.Coli و… باشد که علاوه بر آن ها عوامل محیطی و تغذیه ای هم دخیل بوده و موجب تشدید بروز آسیت می شوند.
بیشتر باکتری های گرم منفی مانند e.coli و سالمونلا به دلیل وجود لایه ی لیپوپلی ساکاریدی به عنوان عامل آسیب زا شناخته می شوند. این لیپوپلیساکاریدها می توانند سبب انقباض عروق ریوی شده که منجر به آسیت (پرفشاری خون ریوی) در جوجه های گوشتی می شود.
راهکار مقابله با عوامل میکروبی ایجاد کننده آسیت چیست؟
نقش اسیدیفایرها در کاهش آسیت
اسیدی فایر ها امروزه به عنوان جایگزین کننده های کارآمد و مدرن به جای آنتی بیوتیک ها مورد توجه قرار گرفته اند. آن ها در حقیقت اسیدهای آلی کوتاه زنجیر هستند که به شکل آزاد و یا نمک های آن ها به خوراک افزوده می شوند. مشخص شده است که اسیدی شدن خوراک و آب با اسید های آلی باعث جلوگیری از رشد و ورود عوامل میکروبی و قارچی به خوراک و آب می شود و به بهداشت گله کمک می کند.
معرفی اسیدی فایر های پودری فرتاک
علاوه بر این مکمل های غذایی که با اسید های آلی ترکیب شده اند باعث جلوگیری از ورود عوامل بیماری زا به داخل دستگاه گوارش می شوند و در نتیجه رشد و وضعیت سلامت حیوان بهبود پیدا می کند. این اسید های آلی با عوامل پاتوژنی دستگاه گوارش مانند سالمونلا و e.coli مبارزه می کنند.
مکانیسم مقابله اسیدیفایرها با باکتری های گرم مثبت بدین صورت است که با کاهش pH فعالیت این باکتری ها که در pH قلیایی تر فعال هستند بسیار کاهش می یابد. همچنین میکروارگانیسم های مفید نظیر لاکتوباسیلوس ها که به سلامت دستگاه گوارش کمک می کنند در حضور اسیدیفایرها بهتر رشد می کنند.
آلودگی های موجود در هوا، با گرد و غبار موجود در مرغداری رابطه مستقیم دارد. به عنوان مثال، تنفس در محیطی که در آن باکتری e.coli وجود دارد می‌تواند بروز آسیت را تا 5 برابر در جوجه های گوشتی افزایش دهد.
یکی دیگر از عوامل ایجاد کننده ی سندرم آسیت کپکی به نام آسپرژیلوس است که گاهی در محیط همه ی طیور وجود دارد. این کپک ها به اصطلاح ذات الریه را ایجاد می کنند که در اثر تجمع کلنی های کپک در ریه ها تشکیل می شود و نواحی سختی را ایجاد می کند که منجر به عفونت کیسه های هوایی و متعاقبا ایجاد آسیت می شود. استفاده از اسیدی فایرها در خوراک موجب کاهش آلودگی های کپکی و میکروبی از جمله آسپرژیلوس ها می شود.
نقش سایر افزودنی ها در کاهش آسیت
نقش توکسین بایندر ها در کاهش آسیت
یکی از اثرات مایکوتوکسین ها نظیر آفلاتوکسین، آسیب به دستگاه تنفسی و قلبی و عروقی و همچنین کبد و کلیه است. مجموعه این عوامل به بروز بیشتر سندرم آسیت کمک می کنند؛ بنابراین استفاده از توکسین بایندرها نیز موجب کاهش آسیت ناشی از سموم قارچی خواهد شد.
توکسین بایندر چیست و چگونه عمل میکند؟
نقش پروبیوتیک ها در کاهش آسیت
پروبیوتیک ها نیز به عنوان عوامل بهبود دهنده سلامت دستگاه گوارش می توانند به کاهش آسیت ناشی از آلودگی های میکروبی دستگاه گوارش کمک کنند. پروبیوتیک ها در واقع عوامل میکروبی بهبود دهنده عملکرد دستگاه گوارش هستند که امروزه با پریبیوتیک ها ترکیب شده و به صورت سین بیوتیک استفاده می شوند.
مکمل سینبیوتیک فرتاک
تحقیق علمی با موضوع نقش اسیدیفایرها در کاهش سندرم آسیت
در یک آزمایش علمی اثر اسیدی فایر ها بر بروز آسیت در یک مزرعه تجاری مرغ گوشتی مورد آزمایش قرار گرفت. در این طرح آزمایشی 900 قطعه جوجه گوشتی نر نژاد کاب یک روزه به 3 گروه تقسیم شدند.
جیره ی گروه کنترل منفی فاقد هرگونه افزودنی در خوراک بود. در حالی که جیره ی گروه کنترل مثبت با یک محرک رشد آنتی بیوتیکی و گروه سوم آزمایش با افزودن 1.5 کیلوگرم در تن اسیدیفایر پودری در خوراک تغذیه شدند.
مدت زمان انجام آزمایش 46 روز بود. وزن پرندگان در 14، 35، 42 و 46 روزگی اندازه گیری شد. مرگ و میر و هرگونه ناهنجاری در پرندگان شامل اسهال، افسردگی و بی حرکتی به طور روزانه ثبت شد.
بیماری آسیت با علائم بالینی شامل تنگی نفس، وجود صداهای تنفسی، تجمع بیش از حد مایعات شکمی و میزان مرگ و میر مشخص شد.
نتایج و بحث:
در 42 روز اول، جوجه های گوشتی هیچ علائم و نشانه ی بالینی واضحی از آسیت نشان ندادند. در روز 42، شیوع آسیت در بین این جوجه های گوشتی با علائم معمولی مانند نفس نفس زدن، افسردگی، شکم کشیده و افزایش نرخ مرگ و میر مشاهده شد.
در گروه کنترل منفی و کنترل مثبت به ترتیب 72.90% و 41.25% افزایش یافت. این در حالیست که در گروه آزمایشی که از اسیدیفایر پودری در خوراک آن ها استفاده شده بود میزان مرگ و میر نسبت به قبل از شیوع آسیت 37.27% افزایش یافت.
کالبد گشایی پرندگان تلف شده ضایعات و علائم آسیت را نشان می داد. در اثر کالبد گشایی مایع شفاف و کهربایی رنگ یا لنف در حفره ی شکمی یافت شد. کیسه ی اطراف قلب یا پریکارد با مایع پر شده و بزرگ شده بودند، کبد متورم و گاهی فیبرین هایی به سطح آنها چسبیده بود و ریه ها بی رنگ یا خاکستری رنگ بودند.
در پایان هفته ی هفتم، مرگ و میر در گروه کنترل منفی و گروه مثبت به ترتیب به 15.39% و 7.53% رسید. در حالی که در گروهی که جیره های حاوی اسیدی فایر را دریافت کردند کمترین میزان مرگ و میر را از خود نشان دادند که این میزان 6.76% بود.
نتایج این آزمایش نشان داد که مکمل کردن جیره با اسیدی فایر ها، راه حل مناسبی برای کاهش اثر آسیت در مزارع مرغ گوشتی می باشد.
لازم به ذکر است با وجود بهداشتی در مرغداری، شرایط برای رشد و تکثیر میکروارگانیسم های بیماری زا در محیط همواره فراهم است. همچنین عواملی مانند ارتفاع زیاد و تهویه ی ناکافی باعث تشدید سندرم آسیت در گله می شود.
اسیدی فایر مورد استفاده در خوراک به دلیل اثر ضد میکروبی خود باعث بهبود بهداشت محیط شده و از تخریب میکروبی و قارچی خوراک جلوگیری میکند، همچنین باعث کاهش ورود باکتری های بیماری زا در دستگاه گوارش می شود و سلامتی حیوان را بهبود می بخشد.
لازم به تأکید است همان‌گونه که گفته شد در بروز سندرم آسیت عوامل متعددی نقش دارند. استفاده از اسیدیفایرهای پودری نظیر A-CID شرکت فرتاک می‌تواند یکی از استراتژی‌های مناسب جهت پیشگیری و کنترل آسیت باشد. شما نیز می‌توانید جهت تهیه و کسب مشاوره در رابطه با این محصول با کارشناسان ما از طریق راه‌های ارتباطی در تماس باشید.
