افزایش جوجه درآوری مرغ مادر
هدف اصلی از پرورش مرغ مادر تولید تخم مرغهای نطفه دار با قابلیت جوجهدرآوری بالا است که نهایتا جوجههای سالم تجاری ایجاد گردد. لذا انتظار میرود از هر100 عدد تخم مرغ ست شده در دستگاه جوجه کشی به طور متوسط 85 تا 95 جوجه بدست آید، اما همیشه رسیدن به بالاترین میزان هچ امکان پذیر نیست. در این مقاله قصد داریم به علت های افت جوجه درآوری و راهکارهای افت آن بپردازیم
جوجه درآوری در مرغ مادر
جوجه درآوری پایین یک مسئلهی بسیار مهم در صنعت مرغهای مادر گوشتی است. از علل عمدهی کاهش میزان جوجه درآوری میتوان به عدم باروری و فقدان نطفهی زنده در داخل تخم مرغ، مرگ نطفه درحد فاصل زمان تخم گذاری تا هنگام ست شدن تخم مرغها در دستگاه جوجه کشی، عدم رشد کافی و مناسب رویان (تکامل رویان میتواند به وسیلهی عوامل زیادی تحت تاثیر قرار گیرد. این عوامل شامل دما، هجوم میکروارگانیسمهای مضر (باکتریها و قارچها)، کیفیت پوسته، از دست دادن آب از تخم مرغها (که منجر به دیهیدراسیون و مرگ رویان میشود)، ذخیرهی نادرست تخم مرغها، بهداشت ضعیف، پوستهی آسیب دیده و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی باشد و یا تلفات بین زمان ست شدن تا زمان خروج جوجه از تخممرغ اشاره نمود.
عوامل موثر در جوجه درآوری مرغ مادر
از مهمترین عوامل موثر بر جوجه درآوری در مرغ مادر، نژاد، سلامتی، تغذیه، سن گلهی مادر، وزن و کیفیت تخم مرغ، مدت زمان و شرایط نگهداری تخم مرغ میباشد. از میان این فاکتورها نژاد کمترین تاثیر را بر جوجه درآوری دارد. تغذیه مهمترین سازهی موثر بر باروری مرغ مادر گوشتی است.
در یک تحقیق گلههای جوان با گلههای مسن نژاد کاب مقایسه گردید و نشان داده شد که بیشترین و کمترین درصد باروری به تریتب در گلههای 29 و 59 هفته وجود داشت. در تنش گرمایی پرنده دچار آلکالوز تنفسی میشود و در پی آن سطح خونی کلسیم و بیکربنات کاهش مییابد و به دنبال افت کیفیت پوستهی تخم مرغ، میزان جوجه درآوری گله کاهش پیدا میکند. سن گله نیز برروی باروری و جوجه درآوری تاثیر دارد و در پرندگان جوان نسبت به پرندگان مسن میزان باروری و جوجه درآوری بیشتر میباشد. مطالعات مختلف نشان میدهد که کاهش میزان جوجه درآوری در گلههای مسن میتواند تحت تاثیر فاکتوهای متعددی از جمله سایز یا وزن بزرگ تخم مرغ، افزایش تلفات دورههای ابتدایی و انتهایی جنینی، کیفیت بد پوستهی تخم مرغ، از بین رفتن کیفیت آلبومین و افزایش محتویات کلسترول زرده باشد. میزان جوجه درآوری تخم های سایز بزرگ بلدرچین ژاپنی در مقایسه با گروه تخم های کوچک بهطور معنیدار بیشتر بود. در آزمایشی محققان ایرانی اثر سایزهای مختلف تخم مرغ نژاد بومی وندا را بر جوجه درآوری بررسی کردند و عنوان داشتند که بین وزن تخم مرغ و جوجه درآوری رابطهای عکس وجود دارد. از نقطه نظر فیزیولوژی، در تخم مرغهای بزرگ گلههای مسن بدلیل افت کیفیت داخلی این تخم مرغها، جنین ضعیف و آسیب پذیر میشود و درنتیجهی آن، میزان باروری و جوجه درآوری کاهش مییابد.
عوامل موثر بر کیفیت پوسته تخم مرغ در مرغ مادر
اثر نژاد بر کیفیت پوسته تخم مرغ
کیفیت پوسته ی تخم مرغ، در نژادهای مختلف، متفاوت است و این ویژگی در مرغان اهلی و وحشی نیز با هم تفاوت دارد. اصلاح ژنتیکی صفاتی مانند تولید تخم مرغ و وزن آن برروی کیفیت پوسته تاثیر دارد و لذا برنامه اصلاحی برای بهبود یک صفت نمیتواند روی صفات دیگر نیز موثر باشد.
اثر سن بر کیفیت پوسته تخم مرغ
پژوهش های زیادی نشان دادند که با افزایش سن پرنده کیفیت پوسته کاهش مییابد. اندازه ی تخم مرغ با افزایش سن افزایش پیدا میکند و وزن پوسته با افزایش سن، ثابت باقی میماند. افزایش وزن تخم مرغ را نمیتوان به افزایش در وزن پوسته نسبت داد زیرا با افزایش وزن تخم مرغ نسبت پوسته به وزن تخم مرغ کاهش پیدا میکند. افزایش تولک بری باعث بهبود کیفیت پوسته میشود.
اثر تغذیه بر کیفیت پوسته تخم مرغ
تخم مرغ به طور متوسط دارای 3 گرم کلسیم است. بنابراین جیرهی پرنده باید دارای مقدار کافی کلسیم با قابلیت دسترسی بالا باشد. کمبود فسفر جیره ممکن است سبب تخلیهی مواد معدنی از اسکلت مرغان تخم گذار یا مادر شود. نسبت کلسیم به فسفر جیره نیز بسیار مهم است به عنوان مثال افزایش نرخ فسفر ممکن است جذب کلسیم را از دستگاه گوارش مختل کند و باعث کاهش کیفیت تخم مرغ شود. ویتامین هایی مثل ویتامین D برای سوخت وساز کلسیم ضروری هستند و باید در جیره لحاظ شوند . کیفیت آب نیز میتواند بر کیفیت پوستهی تخم مرغ تاثیر بگذارد. آبهایی که دارای مقادیر بسیار زیادی از الکترولیتها هستند در دراز مدت تاثیر منفی بر کیفیت پوستهی تخم مرغ برجای میگذارند.
اثر مواد معدنی بر کیفیت پوسته تخم مرغ
بسیاری از مواد معدنی به مقدار خیلی کم برای پرنده ضروری هستند. این مواد معدنی شامل روی و منیزیم هستند که در حقیقت فعال کنندهی بسیاری از آنزیمها هستند و این آنزیمها در شکل گیری پوستهی تخم مرغ نقش دارند. این مواد باید به شکلی مورد استفاده قرار گیرند که بتوانند برای مرغان تخم گذار قابل استفاده باشند. کلسیم مهمترین عنصر برای تشکیل پوستهی تخم مرغ است. اما زمانی که میزان آن در جیره از حد استاندارد تجاوز کند، مصرف خوراک کاهش پیدا میکند. در نتیجه نرخ تولید و کیفیت پوستهی تخم مرغ نیز کاهش مییابد. کمبود ویتامینD ، منیزیم و فسفر در جیرهی مرغ تخم گذار باعث کاهش کیفیت پوستهی تخم مرغ میشود. ویتامین D در جذب کلسیم و در انتقال کلسیم در زمان تشکیل پوسته نقش دارد، افزایش نرخ فسفر جیره، جذب کلسیم از استخوان را مهار میکند و منیزیم در سوخت وساز کلسیم نقش ایفا میکند (روک و سوارز، 1994).
افزودنی ها در مرغ مادر و قابلیت جوجه درآوری
استفاده از افزودنیهای خوراک در جیرهی طیور دارای دو هدف است: کنترل میکروارگانیسمهای بیماری زا و افزایش میکروارگانیسم های مفید در محتوای گوارشی روده.
توکسین بایندر و جوجه درآوری
صنعت طیور به دلیل حساسیت بیشتر گونه در مقایسه با سایر حیوانات به سموم، جدا از تداوم وقوع متناوب در خوراک، زیان اقتصادی بیشتری متحمل میشود. تحقیقات گسترده ای برای مقابله با آفلاتوکسیکوز با رویکردهای فیزیکی، شیمیایی، تغذیهای و بیولوژیکی انجام شده است. اهمیت بررسی تاثیر آفلاتوکسین بر خصوصیات تولید مثلی پرندگان به این علت است که آفلاتوکسین قبل از اینکه تولید تخم تاثیرگذار باشد، بر جوجه درآوری موثر خواهد بود. به علاوه تاثیر مستقیم و سریع آفلاتوکسین بر جوجه درآوری ممکن است این فرضیهی جالب که آفلاتوکسین میتواند ترکیب شیمیایی تخم را تغییر داده یا ترکیبات نامناسب ایجاد کند، پوشش دهد.
تغذیه ی دانه های آلوده به مایکوتوکسین باعث کاهش ضخامت پوسته ی تخم مرغ میشود. با افزایش سطوح آفلاتوکسین در جیره میزان باروری تخمها کاهش می یابد، از آنجایی که قابلیت جوجه درآوری ارتباط تنگاتنگی با باروری دارد، میزان جوجه در آوری نیز کاهش می یابد.
در آزمایشات محققان اگرچه بایندرها در بهبود باروری به طور کلی موثر بودند، بنتونیت و دیواره مخمر اثرات مثبت قابل توجهی در بهبود باروری در طول دوره نشان داده اند. افزایش باروری در گروه های نام برده می تواند به دلیل جذب آفلاتوکسین توسط این دو جاذب و جلوگیری از آسیب کبدی باشد. فرض بر این است که ماتریس گلوکومانان حاصل از مانان الیگوساکارید اصلاح‌شده موجود در دیواره مخمر، مایکوتوکسین‌ها را به روشی غیرقابل برگشت به دام می‌اندازد. مکانیسم اثر بنتونیت از طریق اتصال مولکول آفلاتوکسین و دفع آن در مدفوع بیان شده است. مصرف آفلاتوکسین در سطوح برابر یا بالاتر از ppm5 سبب کاهش قابل توجه قابلیت جوجه در آوری در مرغهای مادر گوشتی شد. تغذیه با آفلاتوکسین اثرات مضر شدیدی بر روی جنین مرغ در حال رشد دارد.
محصول A-Guard و A-Guard Plus شرکت سپرماکیان فرتاک دارای میزان بالای دیواره مخمر بوده که با مهارسازی مایکوتوکسین زیرالنون (مایکوتوکسین موثر بر تولید مثل) موجب ارتقا تولید و جوجه درآوری می شود.
پروبیوتیک و و پریبیوتیک در جوجه درآوری مرغ مادر
اثرات مفید پروبیوتیکها بر عملکرد، قابلیت هضم مواد مغذی، تعدیل میکرو فلور روده، مهار پاتوژن و تعدیل سیستم ایمنی و ایمنی مخاط روده در تحقیقات علمی متعدد گزارش شده است. گزارش شده است که پروبیوتیکها تاثیر خوبی بر میزان تولید تخم و جوجه درآوری در مرغان مادر بین سنین 22 تا 49 هفتگی دارند. نتایج آزمایشی نشان داده است که مصرف باسیلوس سوبتیلیس (پروبیوتیک مو جود در A-Pro Plus) در جیره سبب افزایش ضخامت پوستهی تخم شد، بهطوری که این بهبود در سنین 62-60 هفتگی قابل توجه بود. همچنین مشاهده شد که به دلیل بهبود کیفیت تخم مرغ و ضخامت پوسته، تعداد تخمهای تفریخ شده حدود 14/0 درصد افزایش یافت و قابلیت جوجه درآوری 56/2 درصد افزایش یافت.
در مورد کیفیت پوسته ی تخم مرغ، محققان دیگرنشان داده اند که پروبیوتیکها با افزایش غلظت کلسیم در سرم مرغ تخم گذار و ابقای فسفر و کلسیم، کیفیت پوسته تخم مرغ را بهبود میبخشد. این ممکن است مربوط به تکثیر باکتریهای اسید لاکتیکی باشد که یونیزاسیون مواد معدنی را تسهیل می کنند و pH لومن را کاهش میدهند. بین خصوصیات داخلی تخم مرغ (کیفیت آلبومین و واحد هاو) و قابلیت جوجه کشی رابطه ی مستقیمی وجود دارد. یکی از دلایل بهبود مشاهده شده در قابلیت جوجه درآوری تخمها در گروه تغذیه شده با پروبیوتیک میتواند به دلیل بهبود واحد هاو باشد.
گزارش کردند که استفاده از پروبیوتیک و پریبیوتیک در جیره ی مرغهای مادر سبب بهبود قابلیت جوجه درآوری و کاهش تعداد تخم های نابارور در سن 40 هفتگی شد مانان الیگوساکاریدها باروری و قابلیت جوجه درآوری را مرغان مادر گوشتی افزایش میدهند. گزارش دادند که جیره های حاوی پروبیوتیک و پری بیوتیک باعث افزایش وزن تخم مرغ در مرغهای تخمگذار میشود. تاثیر مثبت افزودنیهای خوراک بر وزن تخممرغ را میتوان به افزایش سلامتی مرغان مادر و بهبود عملکرد دستگاه گوارش نسبت داد. مکمل های پروبیوتیکی جیره باعث بهبود باروری، جوجه درآوری، تعداد کل جوجه بازای هر مرغ و درصد تخمهای سالم در مرغ های مادر میشود.
مطالعات کمی در مورد مکمل های پروبیوتیک و پری بیوتیک و اثرات آنها بر باروری و قابلیت جوجه درآوری مرغان مادر وجود دارد، که تفسیر نتایج مطالعات و اختلافات آشکار مشاهده شده در مقالات را دشوار میکند. مطالعات بیشتری برای تعیین اثرات افزودنیهای خوراک بر عملکرد مرغان مادر ضروری است.
مطالعه بیشتر در مورد پروبیوتیک ها
اثر اسیدی فایر در جوجه در آوری مرغ مادر
بسیاری از افزودنیها را میتوان به جای آنتی بیوتیکها در خوراک طیور استفاده کرد. یکی دیگر از این افزودنیها اسیدهای آلی میباشند. میکروارگانیسمهای گرم مثبت اغلب به اسیدهای آلی مانند لاکتیک و استیک حساس هستند. اسیدهای آلی احتمالا بر غشای سلولی باکتری ها تاثیر میگذارند و انتقال مواد مغذی را مختل میکنند و بر مسیرهای انرژی نیز تاثیر گذاشته و اثر ضد میکروبی خود را انجام میدهند. همچنین، زمانی که از اسیدهای آلی استفاده میشوند، pH معده کاهش مییابد که این باعث افزایش فعالیت پپسین و سایر آنزیمها یا پروتئینهای گوارشی میشود.
اسیدهای آلی مانند اسیدهای فورمیکو پروپیونیک و نمک‌های آنها بسته به منبع، میزان اسیدهای آلی مورد استفاده، مکان، شرایط محیطی و ترکیب جیره‌ها، اثرات متفاوتی بر تولید تخممرغ و پارامترهای کیفیت تخممرغ دارند. گزارش شده است که اسیدهای آلی باعث کاهش جمعیت باکتریهای مضر و تولید متابولیتهای مسموم کننده، افزایش قابلیت هضم پپتیدها و ریزمغذیهای معدنی مانند کلسیم، فسفر، منیزیم، روی و مولیبدن میشوند و همچنین به عنوان سوبسترا در متابولیسم عمل میکنند. مطالعات متاآنالیز اسیدهای آلی تایید کرده اند که ترکیب دو یا چند اسید آلی خاص عملکرد، ایمنی و رفاه پرندگان را بهتر از یک اسید آلی تنها بهبود میبخشد. مصرف مخلوطی از اسیدهای آلی در جیرهی طیور تخم گذار سبب افزایش تولید تخم و بهبود کیفیت پوستهی آن ها می شود. علت این مسئله می تواند جذب بیشتر کاتوین های معدنی در شرایط اسیدی باشد.
همچنین اسیدیفایر ها همانند پروبیوتیک ها با بهبود عملکرد گوارشی موجب کاهش تولید تخم های لکه دار می شوند. آغشته بودن تخم مرغ ها با مدفوع یک مسئله نامطلوب در هچ کردن تخم مرغ های نطفه دار است و تخم های آلوده باید از این فرایند حذف شوند.
محصول اسیدیفایر پودری A-Cid شرکت سپرماکیان فرتاک ترکیبی موثر و مفید از اسیدهای آلی و نمک های آن ها است که موجب بهبود عملکرد گله های تولیدی گوشتی، تخمگذار و مادر می گردد.
شما نیز جهت آشنایی بیشتر با این محصولات و اخذ مشاوره فنی می توانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
