ویژگی های اسیدیفایر خوب
اسیدیفایر خوب، ترکیبی از چند اسید آلی 1 تا 7 کربنه با ساختار کربوکسیلیک cooH- با PH مطلوب 3و4 می باشد. مهمترین نقش اسیدیفایر کاهش PH و تنظیم فلور میکروبی دستگاه گوارش می باشد. این مقاله سعی به معرفی ویژگی های مهم اسیدیفایر و نقش آن در دستگاه گوارش بپردازیم با ما همراه باشید.
اسیدیفایرها( اسید های آلی)
پس از ممنوعیت استفاده از آنتی بیوتیک ها در اروپا و نقش اسید های آلی در تعادل فلور میکروبی دستگاه گوارشی استفاده از اسیدیفار متداول تر شده است. از جمله مهمترین نقش اسید های آلی علاوه بر جایگزینی با آنتی بیوتیک نقش پیشگیری از عفونت روده ای نکروتیک و کاهش دفع سالمونلا و کامپیلو باکتر می توان اشاره داشت.
اسید های آلی ترکیباتی با 1تا7 کربن هستند که از تخمیر میکروبی ویا فرآیند های سنتتیک در تمام گیاهان و حیوانات تولید می شوند.
دسته بندی اسید های آلی:
اسید های چرب کوتاه زنجیر( 1 تا 6 کربن): اسید فرمیک، اسید استیک، اسید پرو پیونیک، اسید بوتیریک، اسید ایزوبوتیریک، اسید والریک، و اسید ایزو والریک. عمده اثرات این اسید ها تاثیر در محورهای( روده ای، ریوی، کلیوی و مغزی) است.
اسید های چرب متوسط زنجیر( 7 تا 10 کربن): اسید کاپرویک، اسید کاپریک و اسید لاوریک
اسید های چرب بلند زنجیر( 11 کربن به بالاتر)
دستگاه گوارش:
سلامت دستگاه گوراش کلید، سلامت و عملکرد پرنده است. در واقع دستگاه گوراش بزرگترین اندام بدن است. این ارگان، بیش از 20 نوع هورمون ترشح می کند. به طوری که بیش از 20 درصد از انرژی دریافتی، صرف فعالیت دستگاه گوراش می شود. در صورت تعادل فلور میکروبی و سلامت دستگاه گوراش انرژی کمتری مصرف شده و بازدهی انرژی بدن افزایش می یابد.
عوامل اثرگذار بر سلامت دستگاه گوراش:
1- تغذیه 2- فیزیولوژی 3- جمعیت میکروبی روده 4- وضعیت ایمنی روده 5- وضعیت اکسیداتیو
عواملی تاثیرگذار بر حفظ و کارآمدیی مکانیسم دستگاه گوارش:
1-کاهش pH دستگاه گوارش 2- اسید های چرب کوتاه زنجیر(به دلیل نقش ضد میکروبی و میکروفلورهای غالب در روده)
نکته: در واقع مهمترین راه کار مقابه با رشد عوامل بیماری زا، قارچ ها و کپک ها در دستگاه گوارش استفاده ازاسیدیفایر( اسید های آلی) است.
باکتری های دستگاه گوارش:
باکتری های مضر
باکتری های مفید (مانع از استقرار پاتوژن ها ، تقویت سیستم ایمنی، کمک به هضم و جذب مواد مغذی،تجزیه نمک های صفراوی و هضم چربی ها)
عوامل تاثیر گذار بر جمعیت میکروبی دستگاه گوارش:
1- نوع میزبان 2- مداخله های بهداشتی 3- بستر 4- محیط پرورش 5- مدیریت خوراک 6- سموم قارچی 7- تغذیه( بخشی از آن استفاده از افزودنی در جیره است).
مهمترین اسید های آلی خوراک حیوانات:
1-اسید فرمیک2 – اسید استیک 3- اسید پروپیونیک 4- اسید بوتیریک 5- اسید لاکتیک 6- اسید فوماریک 7- اسید مالیک
مطلب پیشنهادی: نقش اسیدیفایر ها در پرورش طیور
روش تشخیص میزان قوت و قدرت یک اسید آلی:
pH اسید آلی:
Pka اسید آلی: در واقع میزان pH است که 50 درصد آن به صورت اسید تفکیک شده و 50 درصد آن به شکل تفکیک نشده است. هرچه میزان PKa بالاتر، طول زنجیر بلند و غیر اشباع تر، آثار ضد میکروبی بیشتری دارد.
شاخص pKa اسید آلی:
شکل تفکیک نشده pKa خاصیت آنتی میکروبیال دارد( با ورود به غشای بین لایه ای باکتری های قطبی گرم منفی آنها را یونیزه و مسیر متابولیکی داخل باکتری را بهم می زنند و باعث مرگ سلول می شوند). شکل تفکیک شده اسید، تولید یون هیدروژن نموده و pH را کاهش می دهد.
اثرات اسیدیفایر( اسید های آلی) در دستگاه گوارش:
واسطه های متابولیکی در چرخه تولید انرژی
کاهش pH دستگاه گوارش
کاهش جمعیت میکروبی و پاتوژن ها به صورت مستقیم
بهبود ساختار دستگاه گوارش
کمک به هضم پروتئین ها( کمک به تبدیل پپسینوژن به پپسین)
افزایش هضم( تحریک ترشح آنزیم های گوارشی)
کمک به جذب مواد معدنی
بهبود سیستم ایمنی
بهبود سیستم تولید مثلی( گله تخم گذار و مولد)
تحریک مصرف خوراک( افزایش خوش خوراکی غذا)
کاهش عفونت بالینی در طیور
کاهش ترشح آنزیم پانکراس
کاهش تولید آمونیاک و سایر متابولیت های میکروبی کاهنده رشد
مکانیسم های اثر اسیدیفایر خوب ( اسید های آلی) در دستگاه گوارش:
تاثیر مستقیم: برخی از اسید های آلی( اسید بوتیریک فورمیک، استیک ، پروپیونیک و سربیک) با ورود به دیواره سلولی باکتری های گرم منفی آن ها را از بین می برند. علاوه بر این نقش کاهش pH دستگاه گوارش را نیز بر عهده دارند.
تاثیرغیر مستقیم: اسیدهای آلی(اسید لاکتیک، اسید فوماریک و اسید سیتریک) با کاهش pH دستگاه گوارش پاتوژن ها را از بین می برند. باکتری های مثل اشرشیا کلا در pH 4/4 دیگر فعال نبوده در واقعا pH مطلوب 6 تا 8 است.
در مطلب تاثیر اسیدیفایر بر هضم و جذب و متابولیسم میتوانید در این خصوص اطلاعات بیشتری کسب نمایید.
مکانیزم اثر اسید های آلی:
اسید های آلی از طریق دناتوره کردن پروتئین ها و آنزیم های داخل سلولی متابولیسم باکتری را بهم زده، هزینه انرژی را بالا برده و استرس اسمزی وارد می کنند. در نهایت باعث از بین رفتن ساختار یک پارچه غشاء و مرگ باکتری می شوند.
نکته: عمده باکتری هایی که سلامت دستگاه گوارش را تهدید می کنندpH بالایی دارند و با کاهشpH به راحتی می توان آنها را مهار کرد.
نکته : نکته بسیار حائز اهمیت در استفاده از اسید های آلی، مقاومت باکتریای حاصل شده در استفاده منظم از یک اسید آلی خاص می باشد. جهت تاثیر گذاری بهتر پیشنهاد می شود ، از ترکیب اسید های آلی باpH 4 و 3 استفاده شود.
نکته: بهترین زمان استفاده از اسید های آلی در جیره جوجه های گوشتی قبل از توسعه دستگاه گوارش( 21 روز اول) می باشد. زیرا دستگاه گوارش در این بازه زمانی هم از لحاظ ساختاری هم از لحاظ میکروبی به پایدار می رسد.
مطلب پیشنهادی: مکانیسم اثر اسیدی فایر ها
نقش اسید های آلی در بهبود ساختار مورفولوژی دستگاه گوارش:
اسیدهای آلی( مثل بوتیریک) با ورد به انتروسیدها و متابولیزه شدن باعث رشد ویلی ها، پرز، افزایش سطح پرز و کاهش عمق کریپت می شوند. در نهایت موجب افزایش نسبت عمق کریپت به پرز روده شده و هضم را افزایش می دهند.
نقش اسید های آلی بر هضم و جذب:
با توجه بهpH مطلوب هر آنزیم مثل آنزیم پپسین در pH اسیدی، اسید های آلی با کاهش pH روده موجب بهبود هضم پروتئین می شوند. همچنین با کاهش pH دستگاه گوارش سرعت تخلیه دستگاه گوارش کاهش یافته و مواد در مجاورت بیشتر با آنزیم قرار می گیرند. در نهایت هضم بهبود می یابد.
نقش اسید های آلی در خوراک:
1– کاهش pH خوراک 2- کاهش رشد میکروبی 3- کاهش ظرفیت بافری خوراک
نقش اسید های آلی در دستگاه گوارش:
1-کاهش pH دستگاه گوارش 2- کاهش جمعیت پاتوژن ها 3- افزایش جمعیت باکتری های مفید 4-کاهش آنیون های پیوژنیک 5- افزایش فعالیت آنزیم های پپسین
نقش اسید های آلی در سطح متابولیسمی:
1-بهبود قابلیت هضم 2- بهبود ترشح آنزیم پانکراس 3- بهبود جذب مواد مغذی
عوامل موثر بر کارآیی اسید های آلی:
از جمله عوامل مهم می توان به درصد pka اسید، شکل شیمیای اسید، وزن مولکولی، غلظت اسید، گونه حیوانی، محل عمل در دستگاه گوارش، ظرفیت بافری خوراک را می توان عنوان کرد.
مکانیسم اثر اسید های آلی مختلف:
پروپیونیک اسید: تاثیر مستقیم بر روی کپک داشته ولی هیچ گونه تاثیری بر ویروس ها ندارند. در صورتی که برای باکتری ها اثر گذاری کمتری نسبت به کپک ها دارند.
اسید فرمیک: این اسید بر برخی از میکرو ارگانیسم ها نظیر مخمر ها و باکتری اشرشیا کلای و سالمونلا اثر گذار بوده در صورتی که به لاکتوباسیل ها و کپک ها تاثیری ندارند.
اسید سیتریک: این نوع اسید PKa پایین تر و آثار ضد میکروبی اندکی دارد.
ظرفیت بافری خوراک:
ظرفیت بافری خوراک درواقع نشان دهنده این است که این خوراک چه مقدار اسید جذب می کند تا به PH اسیدی 3 و 4 برسد. جیره های مختلف ظرفیت بافری مختلفی دارند. در جیره هایی که ظرفیت بافری بالایی دارند. با مقدار اسید کم به نتیجه مطلوب نخواهیم رسید.
به طور مثال منابع پروتئین حیوانی ظرفیت بافری بالا، مواد معدنی و غلات ظرفیت بافری کمتری دارند. ظرفیت بافری مطلوب برای جیره کمتر از 650 میلی اکی والان در کیلو گرم جیره است. و بهترین حالت 450 میلی اکی والان در کیلو گرم جیره می باشد.
اسید های آلی محلول در آب
به دلیل استفاده از مکمل ها و ویتامین های محلول در آب، سیستم های آب رسانی محیط مناسبی برای رشد میکروب ها هستند. استفاده از اسید های آلی محلول در آب ، بار میکروبی را کاهش می دهند. اما درصد اسیدیته آب نباید افزایش یابد . زیرا موجب خورندگی دیواره های لوله ها می شوند. همچنین اگر درصد اسیدیته کمتر باشد. میکروب های موجود کپسوله شده و لایه محافظتی دور خود تشکیل می دهند. این لایه محافظتی باعث تشکیل توده و گرفتگی خطوط لوله های آب می شود.
فواید مصرف اسیدیفایرA-CID
محصول CID-A موجب افزایـــش ماندگاری کیفیت خوراک، کاهش آلودگی و هضم و جذب بهتر اجزای آن می شود. همچنین برخی از اسیدهای آلی به عنوان منبع انرژی در پرزهای دستگاه گوارش مصرف می شوند که این امر سبب ارتقای عملکرد جذبی، رشد بیشتر و در نتیجه افزایش ســـطح جاذب در دستگاه گوارش می شود. اسیدهای آلی با کاهش pH شرایط را برای رشد و تکثیر باکتری های مضر مستقر در دستگاه گوارش دشوار نموده و در نتیجه باکتری های مفید توان بیشـــتری را جهت رقابت با آنان در این محیط خواهند داشت.
تقویت سیستم ایمنی و کاهش مصرف آنتی بیوتیک
افزایش رشد میکروویلی ها و بهبود عملکرد جذب
بهبود عملکرد دستگاه گوارش
فعالیت های ضد میکروبی
مصرف آسان به صورت مخلوط در خوراک
بهبود طعم و مصرف خوراک
بهبود کیفیت پوسته تخم مرغ
دارای ارزش تغذیه ای
کاهش رطوبت مدفوع و جلوگیری از بروز اسهال
بهبود رشد، ضریب تبدیل و کیفیت لاشه
افزایش استحکام استخوان ها
سمینار نقش اسیدهای آلی در سلامت دستگاه گوارش طیور با سخنرانی دکتر امیرعلی صادقی، عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان در روز سه شنبه 12 بهمن 1400 در محل هتل بوتانیک گرگان برگزار شد. مشاهده رایگان این وبینار را میتوانید از طریق لینگ زیر انجام دهید.
